آب بندی مخازن بتنی بدین معناست که این سازه ها در برابر آب و مایعات دیگر مقاوم شوند تا از نفوذ آنها به داخل جلوگیری شود.
بتن معمولی در برابر فشار از مقاومت بسیار خوبی برخوردار است. همچنین بتن معمولی در برابر آب و رطوبت از مقاومت بالایی برخوردار است و به همین دلیل برای آب بندی به کار می رود و آب بندی را با راندمان بسیار بالایی انجام می دهد.
تنها نقطه ضعف بتن این است که مقاومت کششی پایینی دارد و نمی تواند در برابر تنش های کششی از خود مقاومت خوبی نشان دهد. تنها، بتن پیش تنیده است که دارای مقاومت کششی بسیار بالایی می باشد. بتن معمولی با همین نقاط قوت و ضعف برای آب بندی انواع سازه ها، بسیار مناسب است.
آب بندی مخازن بتنی به چه معناست؟
مخازن بتنی، سازه هایی می باشند که از نظر زیبایی، دوام و بهره برداری به آب بندی بالا نیازمند می باشد. آب بندی مخازن بتنی موجب می شود که هیچ مایعی اعم از آب به داخل آن نفوذ نکند.
تعریف کلی آب بندی به صورت انجام فرآیندی می باشد که یک شیء یا سازه در برابر آب و اثرات ویران کننده آن مقاوم شود. متریالی که برای آب بندی به کار می روند، متفاوت می باشند. به طور کلی آب بندی با استفاده از متریال آب بندی سیمانی، لاستیک EPDM، آسفالت پلاستیکی، آب بند ترموپلاستیک، لایه قیرگونی چندین منظوره و … انجام می شود. اما موادی که برای مخازن بتنی به کار می روند تا آن را در برابر آب مقاوم کنند، باید از خصوصیات خاصی برخوردار باشند و نمی توان از هر متریالی بدین منظور استفاده نمود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر کلیک کنید
مزایای آب بندی مخازن بتنی چیست؟
آب بندی این سازه ها با مزایای زیر همراه است:
- طول عمر مخزن بتنی افزایش پیدا می کند.
- هزینه ها کاهش پیدا می کنند. چرا که به تعمیرات و بازسازی، کمتر نیاز می شود.
- مصرف انرژی کاهش پیدا می کند.
- از بروز آسیب هایی که ناشی از ورود مایعات و رطوبت به داخل مخزن بتنی می شود، جلوگیری می شود.
روش های آب بندی مخزن از جنس بتن
برای انجام این کار دو روش وجود دارد:
- آب بندی مخازن بتنی پیش از اجرا سازه: بدین منظور می توان از افزودنی های گوناگونی برای طرح اختلاط بتن و محصولات ژنو سنتیک به منظور ایجاد و ساخت کاسه های بتنی استفاده نمود. افزودنی هایی مثل پاور ژل میکروسیلیس، پودرهای کریستال شونده، واتر استاپ بنتونیتی، واتر استاپ هیدروفیلی، پی وی سی، ژئو ممبرین، ژنو تکستایل، ژئو ممبران و … برای انجام کار مناسب هستند. هر یک از این مواد و افزودنی ها دارای ترکیب خاص خود هستند و برای استفاده هر یک از آنها باید به نحوه مصرف و دستور العمل های آنها توجه نمود.
- آب بندی مخازن بتنی پس از اجرا: بعد از اجرا مخازن بتنی، در صورت عدم آینده نگری درست و اصولی درباره آب بندی تانکر و دیگر سازه های بتنی، مشکلات زیادی برای سازه بوجود می آید. این مسئله موجب می شود که مخازن و سازه های نیمه کاره برای اجرای فرآیند آب بندی خراب شوند و این مسئله به زمان و هزینه زیاد نیازمند می باشد. آب بندی در این مرحله به روش های مختلفی قابل انجام است که از جمله آنها می توان به بهره گیری از پوشش هایی برای آب بندی نمودن سطوح، بهره گیری از پوشش های قوی و نفوذگر مثل Penetrax، تزریق گوت، تزریق اپوکسی آبدوست و تزریق پلی یورتان اشاره نمود.
انواع متریال مورد استفاده برای آب بندی مخزن از جنس بتن
متریال گوناگونی برای آب بندی مخازن بتنی استفاده می شود که برخی از آنها را نام می بریم. انتخاب متریال مناسب برای آب بندی به عوامل زیادی وابسته است. موارد مختلفی باید در نظر گرفته شوند تا مشخص شود در شرایط فعلی از چه متریالی برای انجام این کار استفاده شود. متریالی که بدین منظور قابل استفاده هستند شامل موارد زیر می باشد:
- پوشش های نفوذگر با قابلیت کریستال شوندگی
- پوشش های ملات و چسب های بتنی
- پوشش های بیتومن ها
- قیر
- تزریق رزین پلی یورتان
- پوشش های با ماهیت جی سی ال
- پوشش های کولتار اپوکسی
- پوشش های پلی یورا و پلی یورتان
- پوشش های دو جزئی سیمانی – اکریلیکی
- پوشش های سیلوکسان
نکات مهم درباره آب بندی مخازن بتنی
اغلب مهندسان بر این باورند که استفاده از بتن های آب بندکننده و یا دیگر افزودنی ها در حین بتن ریزی، موجب آب بندی مخزن می شود. در حالیکه این طرز فکر اشتباه می باشد و موجب بی توجهی به اقدامات لازم برای آب بندی سازه می گردد. آب بندی نیاز به انجام اقدامات خاص می باشد.
حتی در صورتی که مخازن بتنی دارای شکل ظاهری بسیار خوبی هستند و به صورت اکسپوز باشند، بعد از گذشت زمانی نشت کرده و به آب بندی نیاز خواهند داشت. همه مخازن و سازه های بتنی دارای شرایط خاص خود هستند. برای آب بندی کردن آنها باید از بهترین راهکار استفاده نمود.
برای آب بندی مخازن بتنی باید نقاط بحرانی را شناسایی نمود. مشخص کردن نوع مواد آب بندی و نحوه بکارگیری آنها نیازمند دانش و تخصص خاصی است. بدین منظور حتماً باید از تجربه و تخصص افراد ماهر استفاده نمود.
آب از قدرت نفوذ بالایی برخوردار می باشد و برای مقابله با آن باید موارد گوناگونی را درنظر گرفت. تشخیص اینکه یک سازه بتنی در برابر آب مقاوم و عایق است کمی دشوار است و صرفاً با بررسی ظاهری نمی توان به این نتیجه دست پیدا کرد.
برای ساخت و ساز مخازن بتنی، مشکلات و محدودیت هایی وجود دارند که مانع از آب بندی مخزن می شوند. از جمله این مشکلات می توان به نرسیدن به موقع بتن به محل مورد نظر، اختلال در واتر استاپ ها، یخ زدگی بتن، دمای بسیار بالای هوا در زمان بتن ریزی و … اشاره نمود.
هر یک از این مشکلات ممکن است سبب شود که پس از تست مخازن شاهد نشتی و تراوش باشیم. با استفاده از راهکارهای درست و متناسب با شرایط پروژه باید از بروز مشکلات جلوگیری نمود. بهترین راهکارها برای مخازن بتنی با شرایط و ویژگی های متفاوت، فرق خواهد کرد و نمی توان یک توصیه یکسان را برای تمامی مخازن بتنی ارائه داد.
