مراحل سفت کاری ساختمان

مراحل سفت کاری ساختمان از مهمترین مراحل احداث یک سازه هستند. زیرا مقاومت و استحکام سازه به شدت به این مراحل وابسته است.

ساختمان سازی در چندین مرحله انجام می شود. مراحل کلی ساختمان سازی را به صورت کلی به دو بخش سفت کاری و نازک کاری تقسیم می کنند. اغلب استانداردهای ساختمان سازی که مرتبط با پایداری و استحکام ساختمان است، در سفت کاری اجرایی می شود.

منظور از سفت کاری سازه چیست؟

قبل از بررسی مراحل سفت کاری ساختمان با این اصطلاح بیشتر آشنا می شویم. سفت کاری ساختمان دربردارنده تمامی آیتم ها از آماده کردن زمین و کندن پی سازه تا کار گذاشتن ستون ها، سقف ها و احداث اسکلت اصلی ساختمان می باشد. در این مراحل، از متریال مختلفی مانند بتن پیش تنیده، تیرآهن، میلگرد، گچ، بتن مسلح و … استفاده می شود.

بعد از اینکه بنای اولیه به شکل یک سازه خام درآمد، نازک کاری آغاز می شود. در این پروسه، تمام اجزایی که به زیبایی و کاریی بیشتر بنا کمک می کنند، به سازه افزوده می شوند. تأسیسات ساختمان، برق ساختمان، نمای ساختمان و … از جمله این مراحل هستند.

آشنایی با مراحل سفت کاری ساختمان

آیتم های مختلف سفت کاری به شرح زیر است که هر یک باید با استفاده از متریال مناسب و رعایت اصول و استانداردهای ساختمان سازی اجرا شود:

خاکبرداری و گودبرداری ساختمان

در اولین و مهمترین مرحله باید خاکبرداری و گودبرداری ساختمان انجام شود. در این مرحله، به منظور رسیدن به تراز ایده آل پایین تر از سطح زمین، گودبرداری یا خاکبرداری ساختمان شروع می شود. آغاز هر کار ساخت و ساز، نیازمند خاکبرداری می باشد. عملیات خاکبرداری به صورت هموار و هم شیب نمودن قسمتی از زمین می باشد که در آن تمامی برجستگی ها حذف می شود و فرورفتگی ها پر می شوند تا یک سطح تراز بوجود بیاید.

در عملیات خاکبرداری، ماکزیمم تا عمق 60 سانتی متر حفر صورت می گیرد. البته با توجه به نوع زمین ممکن است خاکبرداری در عمق متفاوت و با استفاده از ابزارهای دستی یا ماشینی انجام شود.

پی ریزی ساختمان (قالب بندی، بتن ریزی و شناژبندی)

دومین آیتم از مراحل سفت کاری ساختمان ، پی ریزی ساختمان می باشد. در این مرحله، بستر خاک برای اجرای پی آماده می شود. بدین منظور باید از بتن با سیمان کم که بتن مگر نام دارد، بهره گرفته شود. روی خاک دست کم باید ده سانتی متر بتن با سیمان کم ریخته شود و بر روی آن را با ماله صاف کنند تا بتن ریزی فونداسیون قابل انجام باشد.

فونداسیون، شالوده سازه می باشد و به خاک وصل می شود و در نقش عنصر باربر در سازه، وزن سازه را به زمین منتقل می کند. فونداسیون سبب می شود سازه در مقابل زمین لرزه، باد، طوفان و نیروهای جانبی و نیروهای وارده به ستون ها و دیوارها دارای مقاومت بالایی باشد. بنابراین اجرای فونداسیون به دقت بالایی احتیاج دارد.

بعد از محاسبات موردنیاز برای تعداد و اندازه آرماتورها و قالب بندی، باید بتن ریزی انجام شود. بتن ریزی با بهره گیری از پمپ های بتنی در پروژه های بزرگ ساختمانی و به صورت دستی در پروژه های کوچک صورت می گیرد. ویبره باید کامل انجام شود تا حباب های درون بتن بیرون بیایند و مقاومت بتن افزایش پیدا کند. بعد از گذشت یک تا دو هفته می توان مرحله بعد سفت کاری را انجام داد.

اسکلت بندی

مرحله بعدی از مراحل سفت کاری ساختمان ، اسکلت بندی ساختمان می باشد. اسکلت بندی به دو روش فلزی یا بتنی صورت می گیرد که هر یک با توجه به شرایط پروژه و نظر کارفرما در شرایطی مناسب تر هستند. اگر شرایط موجود به گونه ای باشد که اسکلت فلزی بهترین اسکلت برای ساختمان باشد، ستون ها و اسکلت ساختمان با تیرها و ستون های فلزی تکمیل می شوند. اگر شرایط موجود به صورتی باشد که اسکلت بتنی لازم باشد، ستون های ساختمانی با قالب های بتنی اجرا می شوند. برای این کار، بتن را داخل قالب ها می ریزند و صبر می کنند تا خشک شود.

تفاوت میان این دو، ارزان تر بودن اسکلت فلزی و مقاوم بودن آن در برابر آتش می باشد. همچنین اسکلت فلزی در برابر آتش مقاوم تر می باشد. اسکلت فلزی، وزن کمتری دارد و با سرعت بالایی اجرا می شود. مزایای اسکلت بتنی شامل انعطاف پذیری میلگرد، مقاومت بالا در برابر آب و هوای گوناگون، سختی بالا و دسترسی بهتر به متریالی مانند سیمان و ماسه می باشد.

نصب تیرها و اجرای سقف (بررسی مراحل سفت کاری ساختمان )

با اتمام ستون گذاری و اسکلت بندی ساختمان، تیرها اجرا می شود. بعد از تعبیه ستون های اصلی و ایجاد اسکلت، سقف هر طبقه اجرا می شود. سقف طاق ضربی، سقف عرشه فولادی، سقف پیش تنیده و … از جمله روش های اجرای سقف هستند. انتخاب مناسب ترین روش اجرای سقف به عوامل گوناگونی بستگی دارد.

آرماتورهای کششی و برشی دارای مقاومت پایینی هستند. نخست باید تیرچه ها روی پل های اصلی در ترازهای موردنظر نصب شود. فاصله میان تیرچه ها با بلوک های مجوف پر شده و بعد از نصب میلگردهای حرارتی و میلگردهای تکمیلی با توجه به نقشه ها، بتن ریزی دال سقف تعیین می شود. درباره زمان برداشتن پایه ها و پایه های اطمینان، بایستی مندرجات ضوابط بتن ایران لحاظ شوند.

تیغه چینی دیوارها و پایان مراحل سفت کاری ساختمان

دیوارها، نقش مهمی در استحکام سازه دارند و با هدف جداسازی بخش های مختلف سازه به کار می روند. دیوارها متشکل از فلز، بتن، آجر، سنگ، چوب و … می باشند و چگونگی اجرای آنها با توجه به شرایط تعیین می شود. دیوارها در دو نوع باربر و غیرباربر هستند که هر یک باید بر اساس اصولی خاص اجرا شوند. مسئله حائزاهمیت این است که استحکام دیوارهای باربر باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. برای احداث دیوار باربر نباید از متریال سبک و غیرمقاوم استفاده شود. در پایان کار، یک بررسی کامل از بخش های مختلف سفت کاری ساختمان انجام می شود و چنانچه نیاز به تغییرات یا اصلاحات نبود، نازک کاری ساختمان انجام می شود. با پایان سفت کاری، اقدامات اساسی برای احداث سازه به پایان می رسد. مهندسان باید بر مراحل سفت کاری ساختمان نظارت داشته باشند.