محل قطع بتن در فونداسیون، دیوار برشی و دیوار حائل

محل قطع بتن در فونداسیون، دیوار برشی و دیوار حائل باید به صورتی باشد که در ادامه فرآیند بتن ریزی، مشکل ایجاد نکند.

شاید تا به حال چیزی در ارتباط با قطع بتن نشنیده باشید. قطع بتن از مراحل مهم در پروسه بتن ریزی می باشد که چنانچه به درستی رعایت نشود، سبب مشکلاتی نظیر درز سرد و کاهش مقاومت سازه می شود.

اگر می خواهید سازه ای با بیشترین مقاومت احداث کنید باید از بتن های بسیار مقاوم مانند بتن پیش تنیده که دارای حداکثر مقاومت و استحکام هستند، استفاده کنید. این بتن در برابر تنش های کششی بسیار مقاوم است و از بروز مشکلات مختلف مانند ترک در سازه جلوگیری می کند.

قطع بتن چیست؟

قطع بتن، شرایطی است که باید بتن ریزی موقتاً متوقف شود و در ادامه، بتن جدید بر روی آن سطح یا محدوده معین ریخته شود. در واقع می توان گفت که قطع بتن، اجرای بتن ریزی در دو یا چندین آیتم است که آیتم دوم بعد از گیرش اولیه یا کلی بتن در مرحله نخست صورت می گیرد.

توجه به ضوابط درز اجرایی یا قطع بتن ریزی بسیار مهم می باشد. چرا که در غیراینصورت، درز سرد بوجود می آید که این مسئله سبب کاهش مقاومت بتن می شود و مقاومت سازه را در معرض خطر قرار می دهد.

بررسی محل قطع بتن در فونداسیون، دیوار برشی و دیوار حائل

به تفکیک به بررسی محل قطع بتن در هر یک از این بخش ها می پردازیم:

قطع بتن در فونداسیون

قطع بتن در فونداسیون هنگامی ایجاد می شود که یکی از شرایط زیر رخ دهد:

• هنگامی که ترکیب بتنی به پایان برسد.
• تایم کافی برای پایان بتن ریزی در دسترس نباشد.
• همه المان های لازم برای بتن ریزی آماده نباشند.
• فونداسیون های بزرگ و نواری، این بخش باید در یک سوم فاصله میانی میان دو ستون صورت بگیرد. زیرا برش در بخش های نزدیک به ستون ها بیشتر است.
• محل قطع در تیرها و دال ها باید از نقاط چشمه اتصال و در ثلث مرکزی طول تیر پیاده سازی شود.

قطع بتن در دیوار حائل و دیوار برشی

محل قطع بتن در فونداسیون، دیوار برشی و دیوار حائل باید به دقت انتخاب شود. در المان های بتنی ایستاده مثل دیوارها و سدها، رابیتس مورد نیاز نیست. در چنین وضعیتی باید به منظور افزایش مقاومت برشی میان دو لایه ترکیب بتنی از راهکارهای زیر استفاده نمود:

• کار گذاشتن چندین آرماتور میان دو لایه
• ایجاد کلید برشی

نحوه قطع بتن در فونداسیون

به منظور پیاده سازی درست درز اجرایی در فونداسیون باید به نکات مختلفی توجه داشت و اصول کار را به درستی انجام داد. رعایت اصول برای تعیین محل قطع بتن در فونداسیون، دیوار برشی و دیوار حائل و سایر موارد مهم است. مراحل کار به صورت زیر است:

• انتخاب مصالح ایده آل: به منظور درز ساخت باید از رابیتس یا توری استفاده نمود. برای این کار نباید از توری مرغی استفاده کرد. دو لایه رابیتس سبب ایجاد چشمه های کوچکتر و کنترل بهتر ترکیب بتن می شود.
• آماده سازی سطح: در زمان بتن ریزی کمی شیره ترکیب بتنی از چشمه های رابیتس بیرون می آید و یک سطح مضرس بوجود می آید. این سطح مضرس سبب می شود که بتن تازه در مرحله بعد، چسبندگی زیادی با لایه پیشین داشته باشد و استحکام برشی به بیشترین میزان خود برسد.
• رعایت زوایا و وضعیت درز اجرایی: رابیتس باید در وضعیت ایستاده باشد. چنانچه قطع بتن با زاویه مایل و نامناسب پیاده سازی شود، ممکن است ترک های برشی بوجود بیاید.
• وضعیت بعد از گیرش: رابیتس ها معمولاً از جنس گالوانیزه هستند و با مشکل زنگ زدگی مواجه نمی شوند. لذا فیکس باقی می مانند و مقاومت سطح مقطع را بیشتر می کنند. اگر محل قطع بتن در فونداسیون، دیوار برشی و دیوار حائل به اشتباه تعیین شود و بتن ریزی در زمان نامناسب متوقف شود، مشکلاتی بوجود می آید.
• تقویت برش در محل درز ساخت: به منظور افزایش مقاومت برشی در بخش درز میان دو لایه، آرماتورهای عمود بر سطح به کار می روند.
• بتن ریزی مرحله دوم: بتن تازه بر روی سطح آماده و مضرس به کار می رود. رعایت پیوستگی، فشردگی و ویبره ایده آل در این آیتم بسیار مهم است تا درز سرد بوجود نیاید و استحکام موردنظر حفظ شود.

بتن ریزی در محل درزهای اجرایی به چه صورت قطع شود؟ مایل یا قائم یا افقی

در ارتباط با محل قطع بتن در فونداسیون، دیوار برشی و دیوار حائل شاهد این هستیم که در پروژه های گوناگون در زمان قطع بتن به ویژه در فونداسیون، بتن را بدون هیچگونه قالب و به شکل مورب به حال خود رها می کنند.

قطع بتن باید به طور مایل به اندازه زاویه نزدیک به 45 درجه با افق باشد و سطح بتن در امتداد ترک های برشی خواهد بود. در چنین شرایطی، ظرفیت بتن در مقابل گسیختگی برشی به بیشترین میزان می رسد. لذا باید بتن به طور قائم قطع شود.

چرا باید سطح بتن قدیمی خیس شود؟

یک نکته مهم درباره محل قطع بتن در فونداسیون، دیوار برشی و دیوار حائل و چگونگی قطع، این است که سطح بتن قدیمی پس از قطع خیس شود و سپس بتن ریزی جدید انجام شود. چرا که اگر بتن خشک باشد، زمانی که بتن جدید ریخته شود، بتن قدیمی به جذب آب می پردازد و سبب پوکی و کاهش استحکام بتن می شود. در نتیجه باید بتن قدیمی به صورت اشباع دربیاید تا آمادگی جذب آب بتن جدید را نداشته باشد. در صورتیکه رطوبت در حدی باشد که از میزان اشباع بیشتر باشد و آب روی آن جمع شود، باید آب اضافی حتماً برداشته شود.

سخن پایانی

قطع بتن یا درز اجرایی از مسائل مهم در پیاده سازی سازه های بتنی می باشد که با توجه به آن می توان احتمال بروز مشکلات مختلف را کاهش داد. توجه به موقعیت درست درزها، استفاده درست از مصالح و ابزارهای درست، آماده سازی سطح و پایبندی به ضوابط آیین نامه ای از اصلی ترین مواردی هستند که باید مورد توجه قرار بگیرد.

پیاده سازی ضوابط قطع بتن و درزهای اجرایی با توجه به مبحث 9 قوانین ملی ساختمان و نشریه 55، تضمین دهنده استحکام و مقاومت در سازه می باشد و حتماً باید مورد توجه قرار بگیرد.