تراکم بتن تازه چیست؟

تراکم بتن تازه به معنای به حرکت درآوردن ذرات بتن و کاهش اصطکاک میان آنها و خارج کردن حباب های هوا از بتن می باشد.

بتن از اصلی ترین مواد ساخت و ساز است که در انواع گوناگونی مانند بتن معمولی، بتن پیش تنیده، بتن مسلح و … تولید می شود که هر یک از ویژگی ها و مشخصات خاصی برخوردار هستند.

تعریف تراکم بتن تازه

تراکم بتن، یکی از اصطلاحات مهم درباره بتن است. تراکم به معنای حرکت ذرات بتن و به کمترین میزان رساندن اصطکاک میان آنها و خروج حباب های هوا از بتن است که رویکرد مهمی است. سازوکاری که برای تراکم بتن مورداستفاده قرار می گیرد، ارتعاش می باشد. هدف از متراکم کردن بتن و خروج حباب های هوا، بدست آوردن بتن توپرتر می باشد که مقاومت بتن افزایش پیدا کند.

زمانی که بتن به این حالت می رسد، دوام بالاتری خواهد داشت. در نتیجه فاکتورهای ویران کنند از خود مقاومت بیشتری نشان می دهند. افزودنی های مختلفی برای بتن به کار می روند. که این افزودنی ها می توانند در افزایش دوام بتن تأثیر داشته باشند.

با اضافه شدن سطح تماس میان بتن و میلگرد، چسبندگی خوبی میان آنها ایجاد می شود. بعد از باز نمودن قالب ها، سطح ظاهری صاف و بدون خلل و فرج برای بتن بوجود می آید. قدیمی ترین تکنیک برای ویبره، ضربه زدن به بتن می باشد. این روش ویبره کردن برای کارهای کوچک و کم اهمیت، کفایت می کند و نتیجه خوبی را به همراه می آورد.

مراقبت از بتن و اهمیت آن

تراکم بتن تازه باید در سطح نرمالی باشد. مراقبت از بتن از دو نظر باید بررسی شود که شامل رطوبت کافی و درجه حرارت مناسب می باشد. برای به عمل آوردن بتن، به رطوبتی دست کم 80 درصد احتیاج است و چنانچه این رطوبت به اندازه 100 درصد برسد بسیار ایده آل است.

مناسب ترین درجه حرارت برای نگهداری بتن، نزدیک به 13 درجه سانتی گراد می باشد. ولی در شرایط عادی، حساسیت بتن به درجه حرارت آنچنان مهم نمی باشد. در مرحله مراقبت از بتن، کنترلی روی درجه حرارت صورت نمی گیرد. البته در درجه حرارت 4 درجه و پایینتر که گیرش بتن و سرعت واکنش ها با اختلالی همراه می باشد و در دمای زیر صفر که شرایط یخ زدگی بتن ایجاد می شود.

درباره تراکم بتن تازه و مراقبت از بتن باید به حداقل زمانی که برای مراقبت بتن عادی توصیه شده است، توجه شود. دست کم زمانی که برای بتن عادی و مراقبت آن توصیه می شود، یک هفته می باشد. در طول این مدت، بایستی بتن در دمای ایده آل و رطوبت مینیمم 80 درصد حفظ شود. عدم مراقبت و یا مراقبت غیراصولی، مشکلات زیادی را برای بتن بوجود خواهد آورد.

میزان تراکم مناسب برای بتن

بعد از جاگذاری بتن، بایستی حباب های هوای ناخواسته با عمل تراکم حذف و یا کاهش پیدا کند تا ماکزیمم چگالی برای بتن ایجاد شود. میزان هوای محبوس با توجه به کارایی بتن متفاوت خواهد بود. بتن با کارایی کم، دارای هوای محبوس شده بیشتری است.

به همین علت برای بتن با اسلامپ کم، تراکم بیشتری مورد نیاز می باشد. وجود حباب های هوا سبب کاهش مقاومت بتن و افزایش میزان نفوذپذیری بتن و به حداقل رسیدن مقاومت بتن می شود. بنابراین برای میزان تراکم بتن بایستی به موارد مختلفی توجه نمود تا بتوان متوجه میزان ایده آل تراکم بتن شد. تراکم بتن تازه به سادگی قابل تنظیم می باشد.

تراکم دستی یا تراکم مکانیزه

در واقع تراکم دستی برای کارهای کوچک و محدود که شرایط استفاده از لرزاننده و تجهیزات مکانیکی نیست، مناسب می باشد. در چنین شرایطی استفاده از وسایل دستی توصیه می شود. همچنین در ترکیب های خمیری و روان با اسلامپ زیاد از 50 میلی متر، امکان استفاده از میله فولادی وجود دارد. میله باید دارای ضخامتی باشد که به آسانی از میلگرد عبور کند.

در روش دیگر تراکم دستی می توان از بیل استفاده نمود. بیل باید دائماً به داخل بتن و در نزدیکی قالب فرو رود و بیرون کشیده شود. این کار، ذرات درشت را مجبور می کند تا از قالب به سمت بیرون بیاید و حباب های هوای محبوس بالا بیاید. در این حالت باید دقت نمود تا به میلگردها و قالب ها صدمه ای وارد نشود. ضخامت بتن باید 0.3 متر باشد. مسئله دیگر در ارتباط با تراکم بتن تازه ، روشی است که برای تراکم بتن درنظر می گیرند.

تراکم مکانیکی به صورتی است که از تجهیزات مکانیکی، ویبراتور یا لرزاننده های داخلی استفاده می شود. اگر تراکم میلگرد زیاد باشد، استفاده از لرزاننده های قالب توصیه می شود. لرزاننده دارای یک محرک انعطاف پذیر می باشد که به دلیل چرخش میله مرکزی، یک قطعه فلزی که به میله وصل است به پوشش فلزی آسیب می زند و موجب لرزش می شود. این لرزاننده ها با توجه به میزان قطر آنها دسته بندی می شود. لرزاننده هایی که قطر 15 سانتی متر دارند، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.

اگر از بتنی با روانی بالا استفاده می کنید، حتماً از ویبراتورهای دستی در سایت های 1 تا 4 اینچ استفاده می گردد. این ویبراتورها با هوای فشرده کار می کنند. در بتن با روانی کم، می توان از ویبراتورهای دستی و ویبراتورکیس استفاده نمود. نکته ای که باید موردتوجه قرار بگیرد این است که ضخامت لایه های بتن از طول ویبراتور بیشتر نباشد.

موارد تعیین کننده میزان مقاومت بتن

آخرین نکته که در این مقاله بیان می کنیم و بی ارتباط با تراکم بتن تازه نیست، عوامل تعیین کننده مقاومت بتن هستند. مقاومت بتن متأثر از عوامل زیر تعیین می شود:

کیفیت دانه ها: هر اندازه که کیفیت دانه ها بیشتر باشد، مقاومت بتن بالاتر خواهد بود. بتنی که دارای دانه های سیلیسی می باشد، مقاومت بیشتری در مقایسه با بتن تولیدی با دانه های آهکی دارد.

میزان دانه ها: هر اندازه که دانه های بیشتری در بتن به کار روند، بتن توپرتر و مقاوم تر خواهد بود.

میزان سیمان: هر اندازه که سیمان موجود در بتن بیشتر باشد، بتن دارای مقاومت بیشتری است. مقدار سیمان بایستی به اندازه ای باشد که چسبندگی لازم را بوجود بیاورد.

نسبت آب به سیمان: هر اندازه که نسبت آب به سیمان کمتر باشد، بتن دارای مقاومت بیشتری خواهد بود.