علت لایه لایه شدن بتن و راهکار های جلوگیری از آن

لایه لایه شدن بتن ، یکی از انواع مشکلاتی است که برای بتن بوجود می آید. با انجام اقداماتی می توان از بروز این مشکل جلوگیری کرد. بتنی که از کیفیت بالایی برخوردار باشد، کمتر با مشکلات مختلف مواجه می شود. اما در مواقعی، شرایط و عواملی سبب می شود که حتی بتن باکیفیت هم، با مشکل مواجه شوند. زمانی که لایه خمیری بتن از سطح آن جدا شود، لایه خمیری سطح بتن به انواع ساییدگی ها دچار می شود که این مسئله سبب ضعیف شدن سازه می شود. پیامدهای لایه لایه شدن بتن اگر بتن در قسمتی از خود دچار این مشکل شود، این مشکل به تدریج به تمامی بخش آن منتقل می شود و این مسئله سبب می شود که میزان مقاومت سازه به شدت کاهش پیدا کند و سبب می شود تا سازه تحت فشار زیادی قرار بگیرد. اگر این مشکل در زمان مناسب رفع و تعمیر نشود، مقاومت ساختمان به شدت تهدید می شود. این مشکل همانند مشکل برآمدگی است. زیرا هر دو مشکل ناشی از گرم شدن سریع سازه مرکب می باشد. سطح بتن به سبب آب افتادن و محبوس شدن هوا در بخش پایینی ملاتی که زودتر از زمان موعد سخت شده است، لایه لایه می گردد. دلایل لایه لایه شدن بتن چیست؟ این مشکل زمانی رخ می دهد که مواردی که زمان آب انداختن را به تعویق می اندازند با عوامل تسریع سخت شدن و حالت گرفتن بتن در یک زمان رخ دهند. این پدیده در اغلب مواقع با زمان بندی ماله کشی نهایی در فرآیند پرداخت در ارتباط است. ماله کشی پیش از بستن اولیه سبب می شود تا آب انداختگی یا هوای پایین، برآمدگی بوجود بیاورد. زمانی که سطح در گزند هر نوع خوردگی موضعی باشد، این برآمدگی به صورت لایه لایه شکل می گیرد. پروسه پرداخت قبل از تکمیل آب انداختگی سبب گیر کردن آب یا هوا و شکل گیری حفره در زیر لایه پرداخت می گردد. این مسئله موجب شکل گیری حفره های زیرسطحی شده که به دنبال آن به شدت ضعیف می شود. به تدریج، این حفره های سطحی ناشی از فشار بار از یکدیگر سوا می شوند. دلایل دیگر بروز این مشکل شامل مواردی از قبیل سرعت پایین سخت شدن بتن زیرین، دیر سخت شدن بتن به علت دمای آن یا مواد موجود در آن، وجود حباب های هوای بوجود آمده، چسبندگی مخلوط بتن، ماله کشی بسیار زیاد، دال بتنی ضخیم، بتن ریزی دال به طور مستقیم بر روی تأخیردهده تبخیر و … می باشند. ترک خوردن و لایه لایه شدن بتن در برخی از انواع بتن مانند بتن پیش تنیده، کمتر رخ می دهد. بنابراین برای سازه های خود باید از بهترین انواع بتن که مناسب سازه باشند، استفاده نمود. وضعیت پروژه و ویژگی های آن تعیین می کنند که چه بتنی برای استفاده مناسب است. راهکارهای پیشگیری از بروز این مشکل: اقدامات پیشگیرانه می تواند موجب کاهش 70 درصدی مشکل شود. بعد از بتن ریزی، اندکی صبر نموده تا آب و هوا از بتن بیرون برود. این زمان بر اساس مخلوط بتن، پروسه ترکیب سازی و بتن ریزی و فاکتورهای مختلف فرق می کند. فاکتورهایی که برای کاهش ریسک لایه لایه شدن بتن اثرگذار هستند شامل یکنواختی بتن ریزی، سرعت آب انداختگی، زمان سخت شدن سطح، سرعت تبخیر و … است. سرعت آب انداختن ثابت و زمان سخت شدن در طول بارها جهت پیشگیری از تفاوت در زمان پرداخت نواحی بتن ریزی شده، اهمیت دارد. اصولاً باید بتن ریزی به صورت کم کم و از طرفی به طرف دیگر انجام شود. چرا که این کار موجب می شود که بتن تازه روی آن ریخته شده و پرداخت به شکل یکنواخت در مسیر بتن ریزی صورت بگیرد. در این پروسه باید به مواردی مانند کنترل طرح اختلاط یکنواخت در زمان اسلامپ مقاومت، بهره گیری از یک سرویس میکسر بتن، خودداری از استفاده از افزودنی های هوازا، ممانعت از افزودنی های کاهش دهنده سفت شدگی، حصول اطمینان از یکسان بودن تراکم، قرارگیری آرماتور در ارتفاع مناسب و مستحکم کردن آن در فاصله های مناسب و … توجه شود. توجه به پرداخت اصولی بتن برای جلوگیری از لایه لایه شدن بتن باید به پرداخت اصولی بتن توجه داشت. پروسه پرداخت بایستی منطبق بر مسیر بتن ریزی باشد. این کار بایستی در زمان مناسب و با سرعت ایده آل صورت بگیرد تا بتن در تایم مشخصی بعد از بتن ریزی پرداخت گردد. در پرداخت باید به موارد مختلفی توجه داشت. اطمینان از اجرای درست تک تک مراحل پرداخت، کامل شدن تخته ماله کشی، تعیین زمان مناسب و مطمئن شدن از باز بودن سطوح، پلان، تخته ماله کشی، استفاده از ماله برقی دستی، انجام ماله کشی در نخستین دور با تیغه و تخت نمودن آن، آب پاشی نکردن سطح برای آسان تر کردن حرکت تجهیزات پرداخت و … از جمله این موارد هستند. هر یک از این اقدامات به خوبی می تواند مشکل لایه لایه شدگی را تا حد زیادی کاهش دهد. چندین نکته کاربردی برای پیشگیری از لایه لایه شدن بتن علاوه بر مواردی که به آن اشاره نمودیم، موارد دیگری وجود دارند که می تواند در پیشگیری از بروز این مشکل اثرگذار باشد. این موارد عبارتند از: – سطح بتن نباید سریع آب بندی شوند. حتماً باید اندکی صبر شود و توجه به این مسئله، بسیار مهم است. – هرگز نباید بتن هوادار خشکه پاشی شود. – پرداخت کردن دال هایی که بر روی سطوح ناتراوا ریخته می شوند باید با کمی فاصله زمانی انجام شود. – بتن ریزی نباید در بالای کند کننده تبخیر انجام شود. – هنگامی که شرایط رطوبتی محیط بسیار حاد است و از سرعت آب انداختگی سیمان بیشتر می شود، باید اقدامات احتیاطی با هدف پیشگیری از لایه لایه شدن بتن انجام شود. – بتن هایی که ناقص هستند باید برداشته شوند. برداشتن این بتن ها باید با ابزار مناسبی انجام شود که از جمله این ابزارها و تکنیک ها می توان به ساچمه پاشی، سمباده زنی و آبفشانی و … اشاره نمود. – هنگامی که درجه دمای سطح زمین از 4 درجه سانتیگراد پایین تر است، اصلاً فرصت ایده آلی برای بتن ریزی نیست و اگر در این شرایط بتن ریزی انجام شود، احتمال بروز مشکلات مختلف مانند ترک خوردگی و لایه لایه شدن بتن بسیار زیاد است.