فولاد بی کیفیت، قابل تشخیص است. بنابراین تولیدکنندگان مصالح، ساختمان سازان و دیگر صاحبان کسب و کارها می توانند فولاد باکیفیت را به خوبی تشخیص دهند. فولاد، صنعت ساخت و ساز را به شدت به خود وابسته کرده است.
فولاد از خصوصیاتی برخوردار است که آن را برای استفاده در ساخت و ساز و تولید مصالح ساختمانی مختلف، مناسب کرده است. به طور مثال در تولید بتن پیش تنیده از فولاد استفاده می شود. البته هر فولادی قابل استفاده در بتن پیش تنیده نیست.
برای تولید بتن پیش تنیده به فولاد مرغوب و باکیفیت نیاز است. اهمیت استفاده از فولاد باکیفیت سبب شده است که تشخیص فولاد مرغوب و نامرغوب، بسیار مهم باشد. به همین دلیل لازم دانستیم که با ارائه توضیحات مفیدی، نشانه های فولاد نامرغوب را بررسی کنیم.
فولاد ساختمانی چیست؟
قبل از بررسی نشانه های فولاد بی کیفیت، با فولاد ساختمانی بیشتر آشنا می شویم. فولاد ساختمانی یا Structural Steel، یکی از پرکاربردترین مصالح ساختمانی هستند که برای فونداسیون و تیغه بندی و تولید مصالح ساختمانی و … به کار می رود.
فولاد ساختمانی از کربن متوسط برخوردار است و به همین دلیل از فولادهای نرم به حساب می آید. Structural Steel دارای خصوصیاتی مانند امکان برش کاری، سوراخ کاری، خم کاری، جوشکاری، مقاومت بسیار زیاد، قیمت مناسب و … است. فولاد ساختمانی در چندین نوع شامل St37، St52 و … وجود دارد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر کلیک کنید
نحوه تشخیص فولاد بی کیفیت
استفاده از فولاد نامرغوب در هر زمینه ای، پیامدهایی را به دنبال دارد. بنابراین خرید فولاد نامرغوب حتی به قیمت پایین تر، ارزش نداشته و اصلاً مقرون به صرفه نمی باشد. برای تشخیص فولاد نامرغوب به موارد زیر توجه کنید:
دوام بسیار اندک
فولاد نامرغوب، دوام کمی دارد. زمانی که در ساخت و سازها از فولاد مرغوبی که دارای طول عمر زیادی باشد استفاده می شود، سازه ها تا مدت ها به تعمیر و بازسازی نیاز نخواهند داشت. اما فولاد نامرغوب سریعاً کهنه می شود و موجب ضعیف شدن هر سازه ای می شوند.
در زمان بروز زمین لرزه شاهد این هستیم که سازه های ساخته شده با فولاد بی کیفیت بیشتر تخریب می شوند. اما فولاد باکیفیت به خوبی در مقابل تنش ها تا حدامکان مقاومت کرده و کمتر آسیب می بیند.
خوردگی سریع فولاد بی کیفیت
فولاد از مقاومت بسیار بالایی برخوردار است و می تواند در مقابل عواملی مانند خوردگی، زنگ زدگی و … مقاومت کند. بنابراین اگر فولاد دارای کیفیت و مقاومت لازم باشد، تا سال های طولانی خورده نمی شود. اما فولاد نامرغوب سریعاً خورده شده و کیفیت ظاهری خود را از دست می دهد. کاهش کیفیت ظاهری فولاد، در کاهش مقاومت و استحکام آن اثرگذار است.
آسان ترک خوردن و خم شدن
یکی دیگر از نشانه های فولاد بی کیفیت، آسان ترک خوردن و خم شدن آن است. فولاد را به صورتی تولید می کنند که از انعطاف پذیری بالایی برخوردار باشد تا قابل استفاده در هر کاری باشد. خم کردن فولاد، به آسانی امکان پذیر نمی باشد.
بنابراین باید نیروی زیادی وارد شود تا فولاد خم شود. اما فولادهایی که نامرغوب باشند، به آسانی خم شده و دچار ترک خوردگی می شوند. فولادهایی که این چنین هستند برای استفاده در پروژه های ساختمانی مناسب نیستند. چرا که استحکام سازه را در معرض خطر قرار می دهند.
تا شدن روی سطح، از نشانه های فولاد بی کیفیت
یکی دیگر از علائم فولاد نامرغوب، تا شدن آنها روی سطح می باشد. تا شدن، مشکل رایجی است که اغلب فولادهای نامرغوب به آن دچار هستند. قطعات و مقاطعی مثل لوله ها و تیرهای فولادی و … معمولاً این ایراد را دارند.
البته باید درنظر گرفت که هر علائمی از تاخوردگی روی سطح فولاد نشان از نامرغوب بودن آن نمی باشد. فولادهایی که فاقد کیفیت لازم باشند، نباید در ساختمان سازی مورداستفاده قرار بگیرند. از این فولادها باید در کاربردهای دیگر که حساسیت کمتری دارند و نیازمند مقاومت و استحکام زیادی نیستند، استفاده نمود.
روش های تشخیص فولاد مرغوب و باکیفیت
برای تشخیص فولاد بی کیفیت و فولاد باکیفیت از یکدیگر، روش های مختلفی وجود دارند که شامل سنجش استرس، تست سفتی، تست کرنش و تست آهنربا می باشند. سنجش استرس قرارگیری فولاد در تست استرس مشخص می کند که حفره یا تغییرات منفی در آن دیده می شود یا خیر.
اگر به استحکام و مقاومت بسیار بالای فولاد اهمیت می دهید، حتماً به یکی از روش های گفته شده از مقاومت و استحکام آن، اطمینان حاصل کنید. تست سفتی، برای تشخیص فولاد بی کیفیت و باکیفیت از یکدیگر برای انجام این تست باید آن را خم کنید.
در صورتی که فولاد مورد نظر پیش از رسیدن به نقطه مورد نظر، بشکنند یعنی دارای سطح سختی کمی است. در صورتی که فولاد خم شده ولی نشکند، یعنی دارای سطح سختی بسیار بالایی است.
شکسته شدن فولاد نشان می دهد که کیفیت غیرقابل قبولی دارد و برای کاربردهای مهم و حساس مانند ساختمان سازی مناسب نمی باشد. تست مغناطیسی توجه داشته باشید که مغناطیسی بودن یا نبودن فولاد نشان نمی دهد که فولاد بی کیفیت یا باکیفیت می باشد.
این تست مغناطیسی برای شناسایی نوع فولاد است. فولادهای فریتی سریعاً مجذوب آهنربا می شوند. اما فولادهای آستنیتی آنیل شده اصلاً جذب آهنربا نمی شوند.
بنابراین این تست به خوبی نوع فولاد را مشخص می کند. تست کرنش تست کرنش بیانگر این است که فولاد مورد نظر به نسبت اندازه اصلی محصول فولادی تا چه اندازه، امکان کشش دارد.
چنانچه یک میله فولادی را بتوان تا دو برابر طول خود کشید، یعنی کرنش این فولاد معادل 100 است. راهکار دیگر برای تست کرنش محصول فولادی، تست فشار می باشد. فولاد بی کیفیت توسط این تست، تا اندازه ای شناخته می شود.
محصول فولادی را میان دو صفحه بگذارید و با حرکت دادن صفحات به یکدیگر، نیرویی اعمال کنید. با استفاده از این آزمایش می توان از مقاومت، محدودیت های موجود و میزان کشسانی محصولات فولادی اطلاعاتی بدست آورد.
کلام آخر
با توجه به اطلاعاتی که ارائه شد می توان تا حدودی فولاد بی کیفیت و باکیفیت را از یکدیگر تشخیص داد. با استفاده از فولاد مرغوب می توان سازه هایی را احداث کرد که از حداکثر طول عمر برخوردار باشند. از خرید فولادهای نامرغوب حتی به قیمت بسیار پایین، خودداری کنید.
