علت شکم دادن سقف تیرچه بلوک

شکم دادن سقف تیرچه بلوک ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. این مشکل، باید در اسرع وقت رسیدگی شود تا حادثه ای بوجود نیاید.

سقف تیرچه بلوک، یکی از انواع سقف های ساختمان است. این سقف با استفاده از ترکیب تیرچه و بلوک سبک سیمانی یا بلوک سفالی و بلوک پلی استایرن اجرا می شود. این سقف نمی تواند استحکام سقفی که با استفاده از بتن پیش تنیده اجرا شده است را ارائه دهد، اما همچنان برای ساخت سازه های مختلف به ویژه پروژه های کوچک مورد استفاده قرار می گیرد.

شاید یکی از دلایلی که موجب ترغیب سازندگان و پیمانکاران به انتخاب این روش اجرای سقف شده است، سبکی این سقف باشد. هر اندازه که بلوکی که برای این سقف به کار می رود سبک تر باشد، بار مرده سقف بیشتر کاهش می یابد و تیرچه بلوک از استحکام بالاتری برخوردار خواهد بود. گاهی مشاهده می شود که این سقف با مشکل شکم دادن مواجه شده است.

نشانه های شکم دادن سقف تیرچه بلوک چیست؟

ترک های عمودی و مورب در گچ و خاک سقف، نشان از شکم دادن دارند. این ترک ها در نقاط گوشه های دیوارها، محل اتصال دیوارها به سقف و یا در نقاطی از سقف که در معرض بار زیادی است، نمایان می گردد. ایجاد ناهمواری می تواند یک نشانه بروز این مشکل باشد.

این ناهمواری را می توان به سادگی با دست لمس نمود. اگر شدت شکم دادن زیاد باشد، کجی سقف را می توان به وضوح با چشم مشاهده نمود. شدت کجی با گذشت زمان افزایش پیدا می کند.

در برخی از سازه ها، خم شدن تیرچه سقف و لرزش سقف طاق ضربی به تدریج رخ می دهد که این مسئله ممکن است عواقب زیادی داشته باشد. در موارد دیگر سقف شکم داده، سبب ایجاد صداهایی مانند صدای تق تق یا جیر جیر یا لرزش می شود که این صدا در زمان دویدن یا محکم راه رفتن به خوبی حس می شود.

دلایل شکم دادن سقف تیرچه بلوک چیست؟

مهمترین دلایل این مشکل موارد زیر می باشد:

عدم رعایت اصول و استانداردهای ساخت

سقف تیرچه بلوک دارای تعدادی تیر تی شکل می باشد که در کنار یکدیگر قرار می گیرند. تیرچه بلوک به صورت یک دال یک طرفه می باشد. نوع معمولی این سقف با میلگردهایی کنترل می شوند که به صورت میلگرد خرپا نمره 6 یا 8 میلگرد کف پا یا میلگرد کششی 6 تا 16، میلگرد فوقانی خرپا و میلگرد فشاری نمره 6 تا 8 می باشد. اگر در انتخاب مصالح و الزام به قوانین، کوتاهی صورت بگیرد، سقف شکم می دهد.

عدم رعایت نکات فنی در مراحل گوناگون اجرا مثل اتصال اشتباه تیرچه ها به یکدیگر، عدم شمع بندی ایده آل، ملات ریزی غلط، عدم نظارت مهندس ناظر بر مراحل گوناگون اجرا، طراحی نادرست، محاسبات اشتباه و نادیده گرفتن بارهای وارده به سقف در زمان طراحی سبب می شوند که سقف شکم بدهد.

استفاده از مصالح غیر استاندارد

یکی از دلایل شکم دادن سقف تیرچه بلوک، استفاده از مصالح غیراستاندارد می باشد. تیرچه ها بایستی از کارخانه بنام و مطرح خریداری شود که محصولات با کیفیتی تولید می کند. استاندارد بودن تیرچه ها از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. بلوک ها بایستی سالم و فاقد ترک و شکاف باشند و دارای ضرب عایق حرارتی و صوتی ایده آلی باشد.

مصالح بی کیفیت و درجه دو و بلوک های شکسته سبب می شوند که استحکام سقف به صورت چشمگیری کاهش پیدا کند و با مشکل شکم دادن مواجه شود. مسئله دیگر که حائز اهمیت است این است که استفاده از بتن نامناسب موجب می شود که مقاومت سقف کاهش پیدا کند و آن را در آستانه شکم دادن قرار دهد.

اگر در طراحی و محاسبات بار وارده خطایی رخ دهد، سقف شکم می خورد. این توضیحات نشان می دهد که استفاده از مصالحی که از کیفیت بالایی برخوردار باشد بسیار مهم است.

اشتباه در طراحی سقف، علت شکم دادن سقف تیرچه بلوک

در صورتی که محاسبات دقیق بارهای وارده به سقف مثل بار مرده، بار زنده، بارهای وارده اضافی و بار برف و … به درستی صورت نگیرد، اضافه بار ایجاد می شود که این مسئله منجر به شکم دادن سقف می گردد.

عدم توجه به جزئیات اجرایی مثل چگونگی اتصال تیرچه ها به یکدیگر، نوع و ضخامت میلگردها و یا چگونگی بتن ریزی سبب کاهش قدرت نقاط مختلف سقف می شود که به دنبال آن سقف با مشکل شکم دادن مواجه می شود.

شرایط محیطی غیرایده آل

یکی دیگر از دلایل شکم دادن سقف تیرچه بلوک، شرایط محیطی غیر ایده آل می باشد. قرارگیری سقف در معرض شرایط محیطی غیر ایده آل مثل بارش شدید برف و باران منجر به سنگین شدن سقف و شکم دادن آن می شود.

اگر برف زیادی بر روی سقف به صورت طولانی مدت بماند، سقف دچار مشکل شکم دادگی می شود. همچنین بارش شدید باران سبب می شود که آب به داخل بلوک ها وارد شود و سقف را به شدت سنگین کند و تیرچه ها با مشکل زنگ زدگی مواجه شوند که در این حالت سقف شکم می دهد. در زمان بروز حوادثی مثل زمین لرزه و آتش سوزی در سقف، بلوک های یونولیتی ذوب می شوند که این مسئله سبب می شود سقف کمی شکم بدهد.

راهکارهای برطرف کردن مشکل شکم دادن سقف تیرچه بلوک

سقف تیرچه بلوک، سقفی است که امتیازات فراوانی دارد که از جمله آنها می توان به سرعت بالای اجرا، کاهش هزینه ها، امکانات بالا و انعطاف پذیری بسیار خوب آن اشاره نمود. اگر اجرای این سقف به صورت اصولی انجام شود، احتمال بروز مشکل شکم دادگی بسیار کم است. دو راهکار رفع مشکل را بررسی می کنیم:

راهکار موقتی: اگر میزان شکم دادن کم باشد و احتمال ریزش وجود نداشته باشد، با شمع بندی می توان از پیشرفت شکم دادن جلوگیری کرد.

راهکار دائمی: در این روش از تیرچه های فلزی یا بتنی در میان تیرچه های موجود استفاده می کنند و آنها را به تیرچه ها وصل می کنند تا مقاومت سقف افزایش پیدا کند. در نواحی از سقف که دچار افتادگی است، بتن ریزی مجدد انجام می دهند تا ضخامت این بخش را زیاد کنند. استفاده از ورق های فلزی یا الیاف FRP به تقویت سقف کمک می کند.