راهکارهای کاهش لرزش سقف

راهکارهای کاهش لرزش سقف را بررسی می کنیم تا با استفاده از این راهکارها بتوان از بروز این مشکل جلوگیری نمود.

لرزش سقف، یکی از رایج ترین مشکلات در سازه های گوناگون است که موجب برهم زدن آرامش ساکنین می شود. این مشکل برای سقف های اجرا شده با تیرچه بلوک بیشتر رخ می دهد. همچنین سازه هایی که دارای اسکلت فولادی هستند معمولاً با مشکل لرزش سقف مواجه هستند.

سقف هایی که با استفاده از بتن پیش تنیده احداث می شوند از مقاومت بسیار خوبی برخوردار هستند و در اثر راه رفتن و سقوط اجسام و اشیاء و … کمتر با مشکل لرزش مواجه می شوند. در ادامه با راهکارهای کاهش لرزش سقف آشنا می شویم.

جلوگیری از ایجاد لرزش در سقف تیرچه یونولیت

اجرا نشدن کلاف میانی، طراحی سقف در دهانه بلند، عملکرد سقف تیرچه بلوک و تو خالی بودن سقف تیرچه بلوک موجب می شود که سقف های تیرچه یونولیت در مواقع متعددی با مشکل لرزش مواجه شوند. برای جلوگیری از ایجاد صدا در سقف تیرچه باید به طراحی مناسب سقف اقدام نمود.

باید توجه داشت که دال های یکطرفه برای دهانه های بلندتر از 8 متر ایده آل نیستند. در این شرایط باید از بتن پیش تنیده استفاده نمود. اجرای اصولی سقف تیرچه یونولیت از اهمیت زیادی برخوردار است. هر اشتباهی در سقف تیرچه یونولیت موجب می شود که لرزش سقف بیشتر شود. بسیاری از سازه های تیرچه یونولیت با این مشکل مواجه هستند.

پیشگیری از لرزش سقف عرشه فولادی

در بررسی راهکارهای کاهش لرزش سقف با عوامل پیشگیری از لرزش در سقف عرشه فولادی آشنا می شویم. مقاومت و دوام سقف در برابر وزن خود و بارهای اعمال شده، از خصیصه های مهم هر سقفی می باشد. سقف عرشه فولادی با استفاده از ورق های گالوانیزه ذوزنقه ای شکل تحتانی و برش گیرها ایجاد می شود.

سقف عرشه فولادی با استفاده از سیستم نصب میلگرد و عملیات بتن ریزی بر روی ورق های فولادی کار می شوند. تیرهای فرعی تعبیه شده در مجاورت تیرهای اصلی، از مهمترین قسمت این سقف محسوب می شود. طراحی سقف عرشه فولادی به دو روش صورت می گیرد که در مورد اول باید از ورق فولادی در نقش قالب ماندگار و در مورد دوم باید از ورق فولادی در نقش المان کششی استفاده نمود.

قبل از بیان راهکارهای کاهش لرزش سقف عرشه فولادی با مهمترین دلایلی که سبب لرزش در این سقف می شوند، آشنا می شویم. استفاده از ورق های فولادی با ضخامت غیر مناسب، ورق های فولادی با عرض بسیار پایین، فاصله نامناسب جای گذاری تیرهای فرعی و ارتفاع نامناسب عرشه از جمله دلایلی هستند که موجب لرزش سقف عرشه فولادی می شوند.

یکی از راهکارهای به حداقل رسیدن لرزش این است که از ورق های عرشه فولادی با آجر و رول فرمینگ استفاوه شود. این آج ها به صورت هفتی و هشتی بر روی ورق فولادی کار شده اند و موجب چسبیدن بتن به سطح لغزنده می شوند و از لرزش سقف پیشگیری می کنند.

نکته دیگری که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که فاصله تیرهای فرعی از یکدیگر چه اندازه است. اگر این فاصله نزدیک به 2.40 باشد می توان با ورق فولادی با ضخامت 8 از میزان لرزش کاست. همچنین می توان ورق های فولادی را با میخ و پیچ های خودکار محکم نمود.

همچنین باید توجه داشت که میزان ضخامت بتن بر روی بخش بالایی ورق عرشه فولادی نزدیک به 5 سانتی متر باشد. اگر ضخامت بتن کمتر از این میزان باشد، لرزش سقف زیاد خواهد شد.

راهکارهای کاهش لرزش سقف پیش تنیده

در روش پیش تنیدگی، بتن و استرند در مجاورت هم به کار می روند. میزان مقاومت سقف در این حالت بسیار زیاد است و این مسئله موجب می شود که لرزش سقف در این سقف کم باشد. پیش تنیدگی به معنای بوجود آوردن یک تنش دائمی، ثابت و مشخص در عضوی از بتن با هدف خنثی نمودن تنش های حاصل از بارهای زنده و مرده در عضو است که موجب افزایش قابلیت باربری بتن می شود.

پیش تنیدگی با هدف به حداقل رسیدن تنش های کششی و برطرف شدن ترک های ایجاد شده به دنبال لنگر خمشی ناشی از بارهای وارده به عضو صورت می گیرد. در سیستم پیش تنیدگی به سبب نبود ضعف در ترکیب بتن و استرندها و بالا بودن مقاومت سازه ناشی از استفاده همزمان از این دو مصالح، لرزش سقف به صفر می رسد. همچنین نیازی به ایجاد تیر زیادی در سقف نمی باشد. بنابراین اصلی ترین روش حذف لرزش ها در این سقف این است که همین سیستم سقف به درستی اجرا شود.

نکات کلی برای کاهش لرزش انواع سقف

پس از اینکه راهکارهای کاهش لرزش سقف پیش تنیده، عرشه فولادی و تیرچه یونولیت را بررسی نمودیم به بررسی نکاتی می پردازیم که برای کاهش لرزش در هر سقفی اثرگذار هستند.

• ابتدا مشخص شود که آیا سقف به تقویت نیاز دارد یا خیر. ممکن است لرزش سقف به این دلیل باشد که سقف ضعیف باشد.
• اگر سقف به تقویت نیاز دارد باید از یک روش مناسب برای تقویت سقف استفاده نمود که منطبق با آیین نامه های مرکز ملی ساختمان باشد.
• گاهی نیاز است که میزان مقاومت مصالح و خصوصیات دینامیکی تست شود تا با نتیجه حاصل بتوان یک طرح تقویتی مناسب را در نظر گرفت.
• یکی از راهکارهای کاهش لرزش سقف این است که از میلگرد یا دیگر مصالح مقاوم استفاده شود تا سقف را به خوبی تقویت نمود. این مصالح باید به گونه ای کار گذاشته شود که موجب خروج از مرکزیت بیش از حد مرکز سختی نسبت به مرکز جرم نگردد.
• در صورت استفاده از هر روش مقاوم سازی باید به پیامدهای آن توجه داشت. ممکن است تقویت سازی سقف با یک روش، مشکلاتی را بوجود بیاورد.

روش های مذکور نه تنها می توانند لرزش سقف را کاهش دهند، بلکه موجب افزایش مقاومت سقف در برابر زمین لرزه می شوند. راهکارهای کاهش لرزش سقف برای سازه هایی مانند سازه مسکونی، بیمارستان، مراکز آتش نشانی و فرودگاه و … قابل اجرایی می باشد و با نتایج خوبی همراه است. بر اساس نوع سقف باید روش مناسب را برای حل مشکل انتخاب نمود.