تیرچه فلزی بهتر است یا بتنی ؟

تیرچه فلزی بهتر است یا بتنی ؟ هر یک از این تیرچه ها دارای امتیازاتی نسبت به دیگری هستند و کاربردهای مختلفی دارند.

تیرچه ها از مهمترین اجزای ساختمان هستند که برای اجرای سقف ساختمان به کار می روند. رایج ترین تیرچه های ساختمانی شامل تیرچه بتنی و تیرچه فلزی می باشند. تیرچه پیش تنیده، از بهترین تیرچه ها برای اجرای سقف ساختمان است که به دلیل مقاومت بالای بتن پیش تنیده مورد توجه صنعت ساخت و ساز قرار گرفته است و برای اجرای سقف سازه های مختلفی به کار می رود.

آشنایی با تیرچه بتنی و جزئیات آن

تیرچه بتنی، یک قطعه پیش ساخته می باشد که با استفاده از میلگرد و بتن ساخته می شود و در دو نو خرپایی و پیش تنیده ساخته می شوند. تیرچه بتنی، مهمترین جزء در اجرای تیرچه بلوک است.

در بررسی اینکه تیرچه فلزی بهتر است یا بتنی باید گفت که هر یک دارای امتیازات خاص خود هستند. تیرچه ها در دو نوع هستند. تیرچه های با قالب ماندگار که تیرچه کفشدار نام دارند و تیرچه های بدون قالب ماندگار از انواع تیرچه ها هستند. تیرچه های بتنی و فلزی به طور کلی، تیرچه بدون قالب ماندگار به شمار می آیند. امروزه تیرچه بتنی به رایج ترین تیرچه های به کار رفته در ساخت و سازها تبدیل شده اند که مقاومت و طول عمر زیادی دارند.

آشنایی با تیرچه فلزی و جزئیات آن

تیرچه فلزی یا تیرچه کرومیت، نوعی تیرچه پیش ساخته است. بال تحتانی این تیرچه متشکل از یک تسمه و بال بالایی آن متشکل از یک تسمه یا دو میلگرد است. دو بال تیرچه با استفاده از میلگردی خم شده است که در نقش جان باز، ایفای نقش می کند و به همدیگر اتصال پیدا می کند.

تیرچه کرومیت به صورتی است که بتواند وزن بتن و قالب را متحمل شود. لذا پس از ریخته گری بتن، تیرچه های فولادی با بتن همگون می شود و بارهای وارده به سقف را متحمل می شود. تیرچه ها می توانند بار را قبل و پس از بتن متحمل شوند و در برابر بارهای زنده و مرده دوام بیاورند. در حد فاصل میان تیرچه ها از بلوک های پیش ساخته بتنی و طاق ضربی استفاده می شود. اجزای تشکیل دهنده تیرچه فلزی شامل بال تحتانی، اعضای قطری و بال فوقانی می باشند.

به نظر مهندسان تیرچه فلزی بهتر است یا بتنی ؟

تیرچه فلزی و تیرچه بتنی را از چندین جنبه با یکدیگر بررسی می کنیم:

• شیوه اجرا: در زمان اجرای سقف تیرچه بلوک بتنی تا پیش از بتن ریزی برای نگهداری سقف به شمع بندی احتیاج می باشد. ولی در زمان اجرای سقف تیرچه کرومیت، پاشنه دارای مقاومت زیادی است و احتیاجی به شمع نمی باشد.
• زمان اجرای پروژه: تیرچه فلزی به شمع بندی نیازی ندارد. در نتیجه می توان به یکباره به بتن ریزی چندین سقف اقدام نمود و زمان اجرای پروژه را به سرعت کاهش داد.
• نوع سازه و مصالح: ساختار تیرچه کرومیت به صورت فلزی و فولادی است اما تیرچه بتنی دارای ساختاری ترکیبی از بتن و فولاد می باشد. برای سازه فلزی از تیرچه کرومیت و برای سازه بتنی از تیرچه بتنی استفاده می کنند.
• بار وارده به سازه: در تصمیم گیری درباره اینکه تیرچه فلزی بهتر است یا بتنی باید به میزان بار وارده به سازه توجه نمود. سقف های دارای تیرچه فلزی یا کرومیت نسبت به سقف تیرچه بتنی، بار کمتری به فونداسیون وارد می کند.
• مقاومت در برابر آتش سوزی: مقاومت تیرچه بلوک بتنی در برابر آتش بیشتر از تیرچه کرومیت می باشد.
• یکپارچگی سقف سازه: سقف های تیرچه فلزی در مقایسه با سقف های بتنی همگون تر هستند و لذا گچکاری روی سقف آنها ساده تر است.
• المان های احداث سقف: سقف تیرچه بلوک که متداول ترین سقف می باشد شامل سه المان تیرچه، بلوک و دال می باشد. سقف کرومیت با تیرچه فلزی کرومیت و بلوک های سقفی سیمانی یا یونولیت احداث می شوند.

مقاومت تیرچه فلزی بهتر است یا بتنی ؟

مقاومت اسکلت فلزی در برابر زمین لرزه بیشتر از مقاومت اسکلت بتنی می باشد. زیرا اسکلت فلزی دارای انعطاف پذیری بالایی است.

مقاومت سقف بتنی در برابر آتش سوزی، تقریباً خوب است و تا ساعت ها می تواند در مقابل آتش مقاومت کند. مقاومت فولاد در سقف فلزی بیشتر از نیم ساعت نیست، البته اگر دارای پوشش های ضد حریق نباشد.

هزینه اجرای تیرچه بتنی یا تیرچه فلزی بیشتر است؟

هزینه اولیه تیرچه بتنی پایین تر است. هزینه تیرچه فلزی به سبب قیمت جهانی فولاد، احتمالاً بالا دربیاید.

هزینه بلند مدت تیرچه فلزی بیشتر از تیرچه بتنی می باشد. تیرچه فلزی به هزینه های نگهداری بیشتری نسبت به تیرچه بتنی نیازمند می باشد.

با در نظر گرفتن هزینه اولیه و هزینه بلند مدت می توان گفت که تیرچه فلزی برای پروژه های کوتاه مدت یا موقت مناسب است اما تیرچه بتنی برای سازه های دائمی بهتر است. اگر می خواهید یک سازه با بیشترین طول عمر را انتخاب کنید، تیرچه بتنی را انتخاب کنید.

مقایسه مزایای تیرچه فلزی و بتنی

با در نظر گرفتن مزایای هر یک از انواع تیرچه ها می توان تصمیم گیری نمود که کدامیک برای سازه مورد نظر شما بهتر است و تیرچه فلزی بهتر است یا بتنی بهترین انتخاب است.

مزایای تیرچه بتنی که آن را بسیار رایج کرده است شامل مقاومت فشاری بالا، مقاومت بالا در برابر حریق، عایق صوتی و دمایی خوب، مقاومت بالا در برابر لرزش، مناسب برای ساخت و سازهای بزرگ، عدم نیاز به نیروی متخصص و مصرف پایین فولاد می باشد.

مزایای تیرچه فلزی که موجب شده است برای احداث برخی از سازه ها، این مورد را انتخاب کنند شامل وزن پایین، سرعت نصب بالا، امکان اجرا برای دهانه های بلند و امکان بازیافت می باشد.

سخن پایانی

اینکه تیرچه فلزی بهتر است یا بتنی به در نظر گرفتن عوامل زیادی نیاز دارد. هر یک از این تیرچه ها می توانند در شرایطی بهترین انتخاب باشند. سازندگان و مهندسان باید درنظر بگیرند که ملاک انتخاب تیرچه مورد نظر آنها چیست. ملاک هایی نظیر هزینه، مقاومت و طول عمر و … موجب انتخاب های متفاوت می شوند. تیرچه های فلزی امروزه کمتر برای ساخت و سازها انتخاب می شوند و تیرچه های بتنی به دلیل سهولت اجرا و مقاومت خوب توانسته اند به سقف متداول در ساخت و سازهای ایران تبدیل شوند.