بتن ریزی در چه دمایی ممنوع است ؟ این سؤال از متداول ترین سؤالات کاربران است که در این مطلب قصد داریم توضیحاتی را درباره آن بیان کنیم.
تمامی سازه ها حتی سازه هایی که با استفاده از بتن پیش تنیده احداث می شوند، نیازمند بتن ریزی در بخش ها و مراحل مختلف می باشند. البته سازه هایی که با بتن پیش تنیده احداث می شوند برای اجرای سقف نیاز به بتن و فولاد زیادی ندارند و عمده عملیات بتن ریزی در این سازه ها، مربوط به بخش های دیگر مانند اجرای کف می باشد.
بتن ریزی در هر مرحله و در هر سازه ای باید طبق اصول و شرایطی انجام شود تا با نتایج مثبت همراه باشد و کیفیت لازم را داشته باشد. سازه ای که بتن ریزی آن به درستی انجام شود، در موارد نادری به تعمیرات در این بخش ها نیاز پیدا خواهد کرد.
اهمیت دما در پروسه بتن ریزی
بتن ریزی، پروسه تولید و اجرای بتن در پروژه های ساختمانی می باشد که شامل آماده سازی، حمل، ریختن، تراکم و عمل اوری بتن می باشد. بتن ماده ای متشکل از سیمان، آب و سنگدانه ها می باشد که افزودنی های گوناگونی برای تولید آن به کار می رود. این ترکیب بعد از گذشت زمان سخت می شود و متریال سخت و مستحکم تبدیل می شود که برای پروژه های عمرانی مختلف به کار می رود. توجه به این مسئله که بتن ریزی در چه دمایی ممنوع است ، مهم می باشد.
پروسه هیدراتاسیون، واکنش شیمیایی می باشد که در آن سیمان با آب دچار واکنش می شود و بتن را سخت می کند. دما، تأثیر زیادی در سرعت واکنش دارد. در دماهای پایین، هیدراتاسیون کمتری رخ می دهد و در دماهای بالا، شاید این واکنش سریع و به صورت کنترل نشده رخ دهد و موجب ضعف بتن شود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر کلیک کنید
تأثیرات دمای بسیار پایین یا دمای بسیار بالا بر بتن
استاندارد تعیین دمای بتن در هوایی با دمایی بسیار پایین و هوایی با دمای بسیار بالا در راستای حفظ کیفیت و دوام بتن در مراحل گوناگون تولید و نصب، مهم می باشد. این استاندارد عمدتاً از سوی مؤسسات رسمی مثل ASTM تدوین می گردد.
زمانی که دمای هوا زیر 5 درجه سانتی گراد باشد، پروسه هیدراتاسیون بتن بسیار آرام انجام می شود. این مسئله سبب گیرش نادرست و ضعف در استحکام بتن می گردد.
هنگامی که بتن ریزی در دمای بالای 30 درجه سانتی گراد رخ دهد واکنش هیدراتاسیون بسیار سریعتر از روال معمول صورت می گیرد و این مسئله سبب ترک خوردگی بتن و کاهش مقاومت آن می گردد.
مشکلات و راهکارهای حل مشکلات بتن ریزی در دماهای پایین
توجه به این مسئله که بتن ریزی در چه دمایی ممنوع است از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. اما اگر چاره ای به جز انجام کار نباشد و باید بتن ریزی در هر دمایی انجام شود، باید از راهکارهای مؤثر استفاده نمود تا از بروز مشکلات مختلف جلوگیری کرد.
زمانیکه دمای هوا پایین تر از صفر درجه باشد، ممکن است مشکل یخ زدگی در بتن بوجود بیاید که این مسئله سبب صدمه جدی به ساختار بتن می گردد. یخ زدن آب درون بتن سبب افزایش حجم و ترک خوردگی می گردد.
راهکار جلوگیری از مشکلات مذکور برای بتن ریزی در دمای پایین، استفاده از ضد یخ ها و گرمایش محیط می باشد. اضافه کردن ضد یخ به ترکیب بتن سبب جلوگیری از مشکل یخ زدن می شود. همچنین با استفاده از بخاری صنعتی یا پوشش های گرم کننده می تواند دمای بتن و محیط پیرامون آن را در زمان پروسه گیرش زیاد کرد.
مشکلات و راهکارهای حل مشکلات بتن ریزی در دمای بالا
اگر به این مسئله که بتن ریزی در چه دمایی ممنوع است توجه شود، از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری می شود. در دمای بالا، مقدار تبخیر آب از سطح بتن زیاد می شود و این مسئله سبب می شود که ترک خوردگی زیادی در بتن شکل بگیرد. سرعت زیاد واکنش هیدراتاسیون سبب بوجود آوردن حرارت زیاد و شکل گیری ترک های حرارتی می گردد.
راهکارهای حل مشکل استفاده از آب سرد و پوشش دهی مناسب می باشد. ترکیب آب سرد با بتن سبب کاهش دمای ترکیب می شود و از تبخیر سریع پیشگیری می کند. همچنین پوشش های مخصوص مانع از تبخیر سریع آب می شود. کاهش میزان سیمان در ترکیب بتن منجر به کنترل حرارت هیدراتاسیون می گردد.
نظارت دقیق و سخت گیرانه بر دما در مراحل مختلف بتن ریزی
با توجه به اینکه بتن ریزی در چه دمایی ممنوع است باید نظارت هایی بر دما در زمان انجام بتن ریزی داشت. نظارت باید در مراحل زیر انجام شود:
اختلاط: دما باید در زمان اختلاط مواد اولیه چک شود. دما روی زمان ترکیب شدن و خصوصیات بتن اثر دارد.
ریختن بتن: در زمان ریختن بتن در محل، باید نظارت دقیقی بر روی دما انجام شود تا مشکلات مختلف مثل جدا شدن و ترک خوردن بوجود نیاید.
حمل و نقل: دما در طول حمل و نقل باید مورد بررسی قرار بگیرد تا بتن در زمان انتقال دچار تغییرات دمایی نشود.
بتن ریزی در چه دمایی ممنوع است و در چه دمایی امکان پذیر است؟
بر اساس استانداردهای جهانی و محلی، دمای ایده آل برای بتن ریزی معمولاً 5 تا 30 درجه می باشد. در این بازه دمایی، پروسه هیدراتاسیون به صورت بهینه رخ می دهد و بتن به خصوصیات ایده آل می رسد. این بازه دمایی ممکن است با توجه به نوع سیمان و شرایط، دچار تغییراتی شود.
محدوده دمایی استاندارد در دمای پایین 0 تا 5 درجه سانتی گراد می باشد و در دمای متوسط 5 تا 30 درجه سانتی گراد است و در دمای بسیار بالا، بالای 30 درجه سانتی گراد است.
بتن ریزی حتماً باید با توجه به اینکه بتن ریزی در چه دمایی ممنوع است و در چه دمایی شدنی است صورت بگیرد. اگر قرار است بتن ریزی در دمای بسیار پایین ناچاراً انجام شود، باید دقت بالایی برای انجام کار صورت بگیرد و به استانداردهای خاص توجه شود. با توجه به اینکه بتن ریزی در دمای بسیار پایین و در دمای بسیار بالا، چه مشکلاتی را بوجود می آورد باید از اقدامات پیشگیرانه برای عدم بروز این مشکلات استفاده نمود.
