تفاوت بتن آب بند و بتن نم بند چیست؟

تفاوت بتن آب بند و بتن نم بند مربوط به خصوصیات ساختاری و عملکرد آنها می باشد و هر یک به نوعی با آب و رطوبت مقابله می کنند.

یک مسئله مهم که در اجرای سازه های بتنی مهم شمرده می شود، کاهش نفوذپذیری بتن می باشد. به منظور کاهش نفوذپذیری بتن نیاز است که با فرق بتن آب بند و نم بند آشنا باشیم. با دانستن این تفاوت حتماً متوجه می شویم که در چه شرایطی باید از بتن آب بند و در چه شرایطی از بتن نم بند استفاده کنیم.

آب بند و نم بند کردن سازه های بتنی موجب افزایش مقاومت آنها در برابر رطوبت، آب و سیلاب می شود. بدین منظور از افزودنی های مناسب برای آب بند یا نم بند کردن بتن استفاده می کنند تا با کاهش نفوذپذیری آب و رطوبت مانع از ورود آنها به بتن و ایجاد مشکلات مختلف شوند.

افزودنی های نم بند و آب بند بتن

دانستن تفاوت بتن آب بند و بتن نم بند از اهمیت زیادی برخوردار است و به دستیابی به اهداف مورد نظر از استفاده از بتن کمک زیادی می کند. افزودنی آب بند و نم بند، متریالی هستند که اجازه ورود رطوبت و آب به داخل بتن را نمی دهند و حرکت رطوبت و جابه جایی آب در بتن را غیرممکن یا کم می کنند.

افزودنی آب بند، نفوذپذیری بتن را پایین می آورد و حرکت آزاد آب درون بتن را کم می کند. آب بندها در مواردی به کار می روند که بتن در معرض فشار آب خواهد بود.

افزودنی نم بند، متریال دافع آب می باشند که از میزان رطوبت و تر شدن بتن می کاهد. این متریال معمولاً در شرایطی که آب با فشار پایین به سطح بتنی فرستاده می شود، مورد استفاده قرار می گیرند.

مهمترین تفاوت بتن آب بند و بتن نم بند

• تفاوت اول مربوط به مکانیسم عملکرد این دو است. افزودنی های آب بند، سبب کاهش نفوذ آب به بتن می شوند و مانع از حرکت آب به داخل بتن می شوند و یا حرکت آب را محدود می کنند. اما افزودنی های نم بند کننده مانع از خیس شدن بتن می شوند و از حرکت آب در منافذ مویینه ممانعت به عمل می آورند.
• تفاوت دوم مربوط به چگونگی مقابله آنها با آب است. افزودنی های آب بند از دو طریق می تواند با آب مقابله کنند. در مورد اول، نوع خاصی از این افزودنی ها در بتن به کار می روند و با پر کردن یا کوچک کردن حفره ها از ورود آب جلوگیری می کنند که نمونه از آنها دوده سیلیسی می باشد. در مورد دوم، افزودنی با انسداد حفره ها موجب آب بندی می شود که نمونه آنها چسب بتن می باشد. اما چگونگی مقابله افزودنی نم بند با آب به صورتی است که تنها سطح بتن درگیر این افزودنی می شود و با اقداماتی نظیر چرب شدن سطح بتن از نفوذ مویینه آب به داخل بتن پیشگیری می شود و بتن مرطوب نمی شود.

کاربردهای بتن آب بند و بتن نم بند

یک تفاوت بتن آب بند و بتن نم بند مربوط به کاربردهای آن دو است.

بتن آب بند در هر ناحیه ای که فشار هیدرواستاتیکی آب هست، کاربردی است. در نتیجه برای سدسازی، پل سازی، مخازن بتنی آب، تونل سازی و استخرسازی و … باید از مورد آب بند استفاده نمود.

بتن نم بند در نواحی که فشار هیدرواستاتیکی نیست و تنها تر شدن بتن دغدغه ما است، به کار می رود. در اینجا بتن نم بد می تواند از شوره زدن جلوگیری کند.

دسته بندی نم بند و آب بند

این افزودنی ها بر اساس مشخصات فیزیکی و شیمیایی در دسته های زیر قرار می گیرند:

1- مواد دافع آب مانند صابون و اسیدهای چرب که نسبت به هیدرات سیمان دچار واکنش می شوند.

2- ذرات جامد بسیار کوچک متخلخل که نقش مصالح پرکننده تخلخل بتن را دارند، در حالی که در پروسه هیدراتاسیون سیمان حضور ندارند.

3- ذرات جامد بسیار کوچک که نسبت به مواد حاصل از هیدراتاسیون سیمان، عکس العمل نشان می دهند و با آنها واکنش می دهند.

در ارتباط با تفاوت بتن آب بند و بتن نم بند باید عرض کنیم که افزودنی هایی که در گروه اول جای می گیرند در واقع خاصیت نم بند دارند. اما افزودنی هایی که در دسته دوم و سوم جای می گیرند، خاصیت آب بند دارند.

با اضافه کردن انواع افزودنی های کاهنده آب می توان نسبت آب به سیمان بتن را پایین آورد تا به کاهش نفوذپذیری بتن کمک نمود. با بهره گیری از مواد افزودنی کاهنده آب، غیرمستقیم میزان نفوذپذیری بتن و در پی آن، دوام بتن در برابر چرخه ذوب و انجماد به بیشترین میزان می رسد.

بررسی ساختار شیمیایی افزودنی های آب بند یا نم بند بتن

تفاوت بتن آب بند و بتن نم بند مربوط به ساختار شیمیایی آنها می باشد. افزودنی های با خاصیت نم بند معمولاً دارای نمک های کلسیم یا آمونیاک از اسیدهای چرب می باشند. این افزودنی ها بر پایه اسیدهای چرب مایع مانند الیک، کاپریلیک و کاپریک می باشند. این موارد، به عنوان اجزای مهم در متریال افزودنی بر پایه اسیدهای چرب مورد استفاده قرار می گیرند. این مواد بدون نیاز به حل کردن یا اضافه کردن آب به ترکیب بتن افزوده می شوند.

آب بندها در چندین نوع وجود دارند که برخی از آنها حفره ها را مسدود نمی کنند. ذرات جامد بسیار کوچک در دو نوع خنثی یا واکنش دهنده به هیدرات سیمان اضافه می شوند که این مواد شامل سیلیکات، خاکستر نرم کوره و خاکستر بادی و … هستند.

تأثیر افزودنی های آب بند و نم بند در بتن

تأثیراتی که این مواد روی بتن دارند، یک تفاوت بتن آب بند و بتن نم بند به حساب می آید. مواد آب بند به صورتی فرمول بندی شده اند که کمترین تأثیرگذاری را روی بتن در حالت پلاستیک دارند. مواد افزودنی آب بند بتن که بر پایه استریت های آلومینیومی یا کلسیمی، استاریک اسید در وضعیت جامد و یا امولسیون و … هستند، بر حالت پلاستیکی بتن هیچگونه تأثیری ندارند. اضافه کردن امولسیون های مومی به سبب تأثیرات روغنی ذرات کوچک و نوع امولسیون، موجب افزایش میزان دما در حجم بتن می شود و بر حالت فاز پلاستیک بتن تأثیرگذار می باشد.

به طور کلی اضافه کردن این افزودنی ها موجب ایجاد تغییراتی در مشخصات بتن تازه و سخت شده می شود که اثراتی که هر یک از آنها بر بتن دارند با توجه به پایه شیمیایی آنها، فرق می کند.