آشنایی با فوم بتن و مزایا و معایب آن

آشنایی با فوم بتن و کاربردهای آن، حتماً برای سازندگان و مهندسان مفید و سودمند خواهد بود. لذا در این مقاله به این موضوع می پردازیم. بتن در انواع مختلفی تولید می شود که هر یک دارای کاربرد مهمی هستند.

به طور مثال بتن پیش تنیده، یکی از انواع بتن است که در سال های اخیر به شدت موردتوجه سازندگان به ویژه برای استفاده در پروژه های بزرگ قرار گرفته است. این بتن بر اساس فناوری جدید تولید شده است.

اما یکی دیگر از انواع بتن های کاربردی که جزء بتن سبک می باشد، فوم بتن می باشد. فوم بتن که به انگلیسی معادل عبارت Foam Concrete است، از نوع بتن های اسفنجی می باشد که دارای دوغاب سیمانی و فوم است.

آشنایی با فوم بتن و مواد تشکیل دهنده آن

فوم، ماده ای است که دارای حباب های هوا می باشد. وجود این حباب ها داخل ملات یا دوغاب سیمانی، منجر به تولید بتن با دانسیته کم می شود. فوم بتن، نام های دیگری دارد که شامل بتن سبک، بتن اسفنجی سبک، بتن هوادار، بتن متخلخل و بتن کفی و … می باشد. برخی گمان می کنند که فوم بتن همان بتن گازی است. در حالیکه این چنین نیست.

بتن گازی، از انواع بتن های اسفنجی می باشد. فوم بتن متشکل از آب، عامل کف زا (پروتئین یا رزین) و سیمان می باشد. برای اعمال تغییرات در ویژگی های بتن، افزودنی هایی مانند پرکننده ها و الیاف ها و … به آن اضافه می کنند.

علت وجود هر یک از متریال نامبرده شده در آشنایی با فوم بتن باید علت وجود هر یک از این متریال را بیان کنیم. سیمان: سیمان به عنوان ماده اتصال دهنده به کار می رود. از انواع سیمان همانند سیمان پرتلند معمولی، سیمان پرتلند زود سخت شوند، سیمان سولفو آلومینات کلسیم و سولفات آلومینات و … به میزان مشخصی در ترکیب فوم بتن استفاده می کنند.

آب: استفاده از آب با هدف تنظیم میزان شل بودن یا سفت بودن آب انجام می شود. اگر آب مورداستفاده در سیمان کم یا زیاد باشد، مشکلاتی بوجود می آید و کیفیت فوم بتن تحت تأثیر قرار می گیرد. زیاد بودن آب سبب کاهش ضخامت محصول می شود. کم بودن آب موجب سخت شدن محصول می شود.

عامل کف زا: در ادامه آشنایی با آشنایی با فوم بتن با نقش عامل کف زا آشنا می شویم. عامل کف زا، یکی از اصلی ترین مواد برای درست کردن فوم بتن است. این ماده با بررسی میزان تولید حباب های موجود در خمیر سیمانی، تعیین کننده دانسیته بتن است. عامل کف زا در چندین نوع شامل مصنوعی، طبیعی و ترکیبی وجود دارد. انتخاب نوع عامل کف زا به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. اما در نهایت تولیدکنندگان در این ارتباط تصمیم گیری می کنند.

مواد پرکننده: یکی دیگر از متریال موجود در فوم بتن، مواد پرکننده می باشد. این مواد با هدف تقویت خواص مکانیکی فوم بتن به کار می رود. متداول ترین پرکننده ها شامل سیلیکا فیوم، خاکستر بادی، سرباره دانه ای، پودر سنگ آهک و … می باشند. افزودنی ها: افزودنی هایی مانند مواد کاهش دهنده آب، ضد رطوبت، دیرگیرکننده و … هر یک با هدفی به کار می روند و در نهایت منجر به بهبود عملکرد بتن می شوند.

مزایا و معایب فوم بتن چیست؟

در ادامه آشنایی با فوم بتن با مزایای استفاده از فوم بتن آشنا می شویم. مهمترین مزایای استفاده از این مصالح شامل مواردی مانند امکان پمپ کردن آن تا ارتفاع 50 متری از کف زمین، کاهش هزینه ها، امکان عایق نمودن تأسیسات نصب شده در کف سازه، افزایش مقاومت در مقابل یخ بندان، امکان برش دهی در سطح فوم بتن، مقاومت بسیار بالا در مقابل حرارت و حریق، وزن بسیار اندک، عایق سازی صوتی و سرعت اجرای بیشتر نسبت به روش قدیمی و … می باشد.

به هر حال استفاده از هر مصالحی دارای مزایا و معایبی است. احتمال ایجاد پدیده انقباض یا افت بتن، یکی از معایب مهم فوم بتن است. پدیده انقباض فوم بتن، یعنی پس از سرد شدن بتن، درصدی از آب آن کاهش پیدا می کند و این مسئله سبب جمع شدن بتن می شود.

البته اگر عمل آوری خوبی در 4 هفته اول انجام شود، این اتفاق نخواهد افتاد. مدت زمان خشک شدن آن نکته حائزاهمیت دیگر که در این مقاله ( “آشنایی با فوم بتن و مزایا و معایب آن” ) باید بیان کنیم این است که مدت زمان خشک شدن فوم بتن چقدر است.

با افزوده شدن مواد افزودنی بتن، احتمالاً بتن ظرف 12 ساعت خشک خواهد شد. البته باید توجه شود که برای خشک شدن بتن تعجیل نشود. زیرا سریعتر خشک شدن بتن موجب کاهش مقاومت آن می شود. زود خشک شدن بتن موجب کاستن از مقاومت آن می شود و در این شرایط، بتن کاملاً جمع می شود.

بنابراین باید اجازه داد که بتن در زمان طبیعی و نرمال خود خشک شود تا مقاومت لازم را داشته باشد.

نحوه پیاده سازی فوم بتن

در آخرین مبحث مهم درباره آشنایی با فوم بتن به نحوه اجرای آن اشاره می کنیم. برای تولید فوم بتن، نخست ماسه بادی یا ماسه نرم با سیمان و آب در دستگاه میکسر ترکیب می شود. پس از آن، فوم کف زا در محفظه فوم ساز دستگاه با آب رقیق می شود و توسط پمپ هوا از لوله ی ویژه خروجی ریز با فشار بالایی به منظور ایجاد کف، گذر می کند.

سپس کف ایجاد شده در دستگاه با دوغاب سیمان و آب ترکیب می شود و حباب های ریزی درون ملات بوجود می آید. پس از اختلاط، بتن توسط پمپ به طبقات پمپاژ می شود و در ضخامت ایده آلی بر روی سطح می نشیند. پس از تمام شدن کار با هدف جلوگیری از ترک خوردگی، باید تا چندین روز سطح بتن مرطوب نگه داشته شود.

آشنایی با فوم بتن و عوامل مؤثر در تعیین قیمت آن

قیمت فوم بتن با توجه به کیفیت متریال به کار رفته در آن، تعیین می شود. مسلماً تمامی کارخانه ها، این محصولات را با یک کیفیت تولید نمی کنند. لذا آنها را با قیمت مختلفی به فروش می رسانند. اما معمولاً اختلاف قیمت ها شدید نمی باشد. این بتن می تواند جایگزین خوبی برای بتن های قدیمی در برخی از موارد باشد.