بتن بازیافت چیست و چه کاربردی در ساخت و ساز دارد؟

بتن بازیافت از ضایعات ساختمانی از جنس بتن، بر اساس پروسه ای خاص درست می شود. استفاده از این بتن دارای مزایای بسیار زیادی است. اخیراً به مسئله بازیافت اهمیت زیادی داده شده است. این مسئله سبب شده است که ضایعات مختلفی را به مواد بازیافتی تبدیل نموده و از آن برای تولید محصولات مختلف استفاده کنند. بتن بازیافتی، بتنی است که از ضایعات مختلف ساختمانی درست می شود. ضایعات حاصل از بتن پیش تنیده، بتن پیش ساخته، بتن نما و … را می توان به مواد اولیه تولید بتن بازیافتی تبدیل نمود. آشنایی با بتن بازیافتی بتن بازیافت، از ضایعات ساختمانی از جنس بتن درست می شود که این ضایعات بعد از پروسه خرد شدن و سایزبندی دوباره به عنوان سنگدانه به کار می رود. به ترکیبی از سیمان، سنگدانه و آب که دارای افزودنی هایی است، بتن گفته می شود. بتنی که دور ریخته می شود را می توان به جای مواد اولیه تولید بتن، استفاده نمود و دیگر نیازی به استخراج مواد اولیه نداشت. توجه داشته باشید که این نوع بتن با بتن بازیافتنی، فرق دارد. بتن بازیافتنی، بتنی می باشد که در آن موادی به کار رفته است که بازیافت آن را آسان و میسر می کند. تفاوت بتن معمولی و بتن بازیافتی بتن معمولی و بتن بازیافت دارای تفاوت هایی با یکدیگر است. بتن بازیافت از خرده های بتنی درست می شود که قبلاً استفاده شده است. بتن دور ریختنی را به جای رها کردن در طبیعت، خرد کرده و دوباره مورداستفاده قرار می دهند. منظور از بتن معمولی، بتنی است که برای هدف خاصی بر اساس قواعد معینی، تولید شده است. هر دو نوع بتن، قابل استفاده هستند و کاربردهای مشابهی دارند. اما در ساختار متفاوت هستند. آیا بتن معمولی با بتن بازیافت‌شده یکسان است؟ قطعاً تفاوت های ساختاری میان این دو وجود دارد. بتن بازیافتی در اغلب مواقع برای سنگدانه های مصنوعی سبک تر با قدرت جذب بالاتر آب و در بعضی از نواحی فاقد منابع قرضه شن و ماسه با قیمت پایین تر از مصالح سنگ طبیعی استفاده می شود. اما بتن یک ترکیب هدفمند از مصالح است و به صورت خمیری شکل می باشد و بر اساس قالب شکل می گیرد. بتن بعد از حالت گرفتن و سخت شدن در نقش یک عضو باربر سازه ای یا پرکننده با شکل معین به کار می رود. بررسی چندین کاربرد بتن‌های بازیافتی بتن بازیافت در موارد مختلفی مورداستفاده قرار می گیرد. کاربردهای این بتن با توجه به نوع روش بازیافت، متفاوت است. در روش خرد کردن مکانیکی، مصالح حاصل از بازیافت دارای خواصی کاملاً مشابه با بتن می باشد و خواص سنگدانه ها را ندارند و به این دلیل می توان آنها را نوعی سنگدانه های مصنوعی دانست. تفاوت میان این سنگدانه های مصنوعی با سنگدانه های طبیعی در مواردی شامل دانسیته، دوام، جذب آب و شکل ذره و بافت سطحی می باشد. دانسیته سنگدانه های مصنوعی کمتر از سنگدانه های طبیعی است. این سنگدانه های مصنوعی دارای طول عمر کمتری هستند. جذب آب سنگدانه های مصنوعی بیشتر است. شکل سنگدانه های مصنوعی سخت تر و زبرتر است. کاربردهای بتن بازیافت شامل احداث دیواره های موج شکن، استفاده به جای شن و ماسه در ساحل سازی، استفاده به جای سنگ چین، استفاده برای تولید بتن، لایه های اساس و زیراساس راه سازی، تولید بتن غیرسازه ای برای محوطه سازی، استفاده به جای شن و ماسه در ترانشه های زهکشی و … می باشند. مزایا و معایب این نوع بتن: زمانی که بنایی تخریب می شود، نخاله های ساختمانی آن را جمع آوری کرده و به مراکز جمع آوری زباله انتقال داده که در این مراکز احتمالاً این ضایعات را دفن کرده و یا به محل دیگر انتقال می دهند تا در آنجا نگهداری شوند. زمانی که این ضایعات بازیافت می شوند، دیگر محیط زیست در معرض خطر قرار نمی گیرد و سلامتی خود را از دست نمی دهد. صرفه جویی در هزینه های حمل ضایعات، کاهش هزینه های تولید بتن، کمک به حفظ سلامت محیط زیست و … از مهمترین مزایای استفاده از بتن ضایعات می باشند. اما استفاده از این بتن ها با محدودیت هایی همراه است. رایج ترین محدودیت های استفاده بتن بازیافت شامل عدم امکان استفاده از آنها برای تولید بتن سازه ای، جذب بالای آب توسط آنها و مشکلات ایجاد شده، پایین تر بودن سطح آنها از نظر کیفی نسبت به بتن های معمولی، سبک تر بودن آنها و عدم امکان استفاده از آنها برای پروژه هایی که وزن برای آنها حائزاهمیت می باشد، است. لذا در استفاده از این بتن ها باید به محدودیت های آنها توجه داشته باشید. روش های مختلف تخریب بتن بتن‌های بازیافتی از تخریب بتن معمولی و سایر بتن ها بدست می آید. روش های تخریب بتن شامل تخریب با استفاده از فشار هیدرولیکی، تخریب دستی توسط پتک و کلنگ، تخریب بتن توسط چکش های بادی، تخریب بتن توسط دستگاه هایی مانند برش، ضربه زدن به بتن توسط گوی های فولادی و … می باشند. بررسی چندین تفاوت دیگر بتن بازیافت با بتن معمولی – بتن بازیافتی نسبت به بتن معمولی حدود 15 الی 20 درصد مقاومت کمتری دارد. ولی در صورتی که برخی از افزودنی ها به آن اضافه شود، ممکن است مقاومت آن افزایش پیدا کند. – شکل ذرات بازیافتی به صورت زاویه دار می باشد و لبه های مشخصی دارد. وجود ملات های قدیمی در ذرات آنها سبب غیریکدست بودن آنها شده است. اما بتن تازه کاملاً یکدست است. – در این بتن ها، ملات قدیمی به کار رفته است که این مسئله موجب جذب آب بیشتر آنها نسبت به بتن های معمولی شده است. نحوه تولید بتن بازیافت این بتن از ضایعات بتن معمولی با استفاده از دستگاه های بازیافت درست می شود. این دستگاه ها دارای چکش های خرد شونده هستند. ضایعات نخست خرده شده و سپس به دستگاه غربال وارد می شوند و از یکدیگر تفکیک می شوند. پس از حذف ذرات اضافی آنها با استفاده از جریان آب و دستگاه های تفکیک کننده، ماده خالصی بدست می آید که برای تولید بتن بسیار مناسب است. این بتن، با وجود نقاط ضعفی که دارد مقرون به صرفه است و برای کاربردهایی مناسب است.