مزایا و معایب دیرگیرکننده بتن

مزایا و معایب دیرگیرکننده بتن به شما کمک می کند که بدانید از این ماده در چه مواقع و در چه شرایطی برای بتن استفاده کنید.

بتن در انواع مختلفی شامل بتن معمولی، بتن آرمه، بتن پیش تنیده، بتن خود متراکم، بتن هوشمند و بتن خود ترمیم شونده و … تولید می شود. مواد اصلی ساخت هر یک از این بتن، یکسان است. اما افزودنی های بتن با یکدیگر فرق می کنند. یکی از مواد افزودنی بتن، دیرگیرکننده‌ها هستند.

دیرگیرکننده‌های بتن چیست؟

قبل از بررسی مزایا و معایب دیرگیرکننده بتن با این ماده آشنا می شویم. دیرگیرکننده ها با هدف به تعویق افتادن گیرش نخست بتن در آب و هوای گرم به منظور مقابله با سفت شدن سریع بتن به کار می رود. این ماده دربردارنده مواد آلی و معدنی می باشد که با کنترل و به تأخیر افتادن در هیدراسیون اجزای سیمان، سرعت گیرش را کم کرده و سبب افزایش زمان گیرش بتن می شود.

این مواد با بهره گیری از روان کننده ها و فوق روان کننده ها که اثر دیرگیری دارند به ترکیب های پایه سیمانی افزوده می شوند و ترکیب پایه سیمانی، افزوده می شوند و یا به صورت ماده افزودنی دیرگیرکننده انحصاری، گیرش بتن را به تعویق می اندازند.

این مواد به دو صورت به ترکیب های پایه سیمانی اضافه می شوند و گیرش را عقب می اندازند که این دو حالت شامل 1- بهره گیری از روان کننده بتن و فوق روان کننده که اثر جانبی کندگیری داشته و 2- بهره گیری از ماده افزودنی کندگیرکننده انحصاری می باشد.

کاربردهای دیرگیرکننده بتن

با بررسی و تحلیل مزایا و معایب دیرگیرکننده بتن می توان در موارد مختلفی از آن استفاده نمود. کاربردهای دیرگیرکننده بتن شامل موارد زیر می باشد:

• با این مواد می توان بتن ریزی حجیم و نیمه حجیم سازه های مختلف مانند سد و پل را انجام داد.
• حمل بتن دارای دیرگیرکننده برای مسافت های طولانی و دور از کارخانه وجود دارد.
• با این مواد می توان کنترل گرادیانت حرارتی ناشی از گیرش سیمان را انجام داد.
• این مواد برای نظارت بر گیرش بتن در اجرای پروژه هایی که در ابتدا و انتهای مراحل بتن ریزی به کنترل گیرش بتن نیاز دارند، استفاده می شود.
• از این مواد برای بتن ریزی در نواحی گرمسیری استفاده می شود.
• این مواد باید برای بتن ریزی هایی که فاصله زیاد از یکدیگر دارند، استفاده شود.
• دیرگیرکننده برای تولید بتن های پمپ پذیر استفاده می شود.

بررسی مزایا و معایب دیرگیرکننده بتن

مزایای دیرگیرکننده بتن شامل موارد زیر می باشد:

• این مواد سبب افزایش مقاومت بتن در بازه زمانی طولانی تر می شود.
• این مواد سبب به تعویق افتادن زمان گیرش بتن می شود.
• با این مواد می توان بتن ریزی در نواحی گرمسیری را به بهترین نحو انجام داد.
• با این مواد، بتن ریزی در نواحی گرمسیری به خوبی انجام می شود.
• مواد دیرگیرکننده بتن برای بتن ریزی در نواحی بادخیز بسیار مناسب هستند.
• این مواد موجب پیشگیری از ایجاد ترک های سطحی در بتن می شود.
• مدت زمان ارائه بهترین کارایی و راندمان بتن افزایش پیدا می کند.
• در بررسی مزایا و معایب دیرگیرکننده بتن متوجه می شویم که دیرگیرکننده ها سبب افزایش دوام بتن می شوند.
• با وجود مواد دیرگیرکننده، ترک های حرارتی و جمع شدگی به کمترین میزان می رسد.
• استفاده از دیرگیرکننده ها سبب گیرش یکنواخت و کاهش ترک اجرایی و خشک شدن نسبت به دیگر بتن هایی که این مواد را ندارند، می شود.
• آزاد شدن حباب های داخلی بتن و جاگیری بهتر آن موجب شکل گیری سطوح صاف تر داخل قالب و سطح رویی بتن می گردد.

اما در بررسی مزایا و معایب دیرگیرکننده بتن متوجه می شویم که این مواد دارای نقاط ضعفی هستند که مهمترین آنها شامل موارد زیر می باشد:

• استفاده از این مواد در بتن سبب اختلالاتی در طراحی بتن و پروسه بتن ریزی می شود.
• اگر از این مواد زیاد استفاده کنند، احتمال فساد بتن افزایش پیدا می کند.
• احتمال آب انداختن بتن در صورت استفاده بیش از اندازه از این مواد وجود دارد.

تأثیر عوامل محیطی و اجرایی بر عملکرد دیرگیرکننده بتن

دما، اثرگذارترین فاکتور محیطی می باشد که بر کارکرد دیرگیرکننده بتن اثرگذار است. یکی از علل استفاده از این مواد، مبارزه با اختلالات احتمالی بتن در هوای گرم است. مزایا و معایب دیرگیرکننده بتن نشان می دهد که باید از این ماده در شرایط مناسب استفاده نمود.

رطوبت، سرعت وزش باد، تجهیزات تولید و انتقال، زمان حمل و توانایی نیروهای اجرایی از سایر فاکتورهای مؤثر در عملکرد افزودنی های کندگیرکننده است. به همین دلیل مقدار کندگیرکننده بتن در ساعات گوناگون فرق می کند.

اگر از این مواد زیاد استفاده شود، اثرات بدی ایجاد می شود. دقت اندازه گیری بسیار مهم می باشد. همه افزودنی های کندگیر کننده بتن در بازه زمانی مشخص بر ترکیب بتن اثر گذاشته و بلافاصله پس از تمام شدن بازه زمانی، آبگیری سیمان شروع می شود. لذا میزان مصرف باید به صورتی باشد تا فرصت لازم برای ریختن، لرزاندن، پرداخت و کارهای نهایی ایجاد شود.

انواع دیرگیرکننده های بتن

در انتهای بررسی مزایا و معایب دیرگیرکننده بتن با انواع دیرگیرکننده ها آشنا می شویم:

دیرگیرکننده بتن مستقل: این مواد ممکن است زمان گیرش ابتدایی را با توجه به طبقه بندی استاندارد ASTM C-494، آیین نامه بتن ایران و استانداردهای معتبر بین المللی دیگر از 1 الی 3.5 ساعت عقب بیاندازد و بعد از پشت سر گذاشتن این زمان، گیرش سیمان به صورت طبیعی رخ می دهد.

دیرگیرکننده افزودنی کاهنده آب: این دسته بر خلاف دیگر افزودنی های بتن قادر است زمان گیرش اولیه بتن را با توجه به دسته بندی استاندارد ASTM C-494 ضوابط نامه بتن ایران و استانداردهای معتبر دیگر جهانی از 1 الی 3 ساعت عقب بیاندازد و بعد از گذشت این زمان، گیرش طبیعی سیمان استمرار خواهد داشت.

مزایا و معایب دیرگیرکننده بتن نشان می دهد که اگر از این محصول به اندازه و با دقت لازم استفاده شود، نتایج بسیار خوبی را به همراه خواهد داشت و هیچ مشکلی برای بتن بوجود نخواهد آمد و تغییرات صورت گرفته در بتن صرفاً مثبت است.